206 ถกเถียงวัฒนธรรม
นอกจากจะเป็ นจ�ำนวนนักท่องเที่ยวที่ เพิ่มขึ้นแล้ว ยั งรวมไปถึงกลุ่มผู้ มีบทบาท
ส� ำคัญที่สามารถชี้น�ำให้สมาชิ กอื่นๆ ในชุมชนมองเห็ นความส�ำคัญในการน�ำ
การท่องเที่ยวเข้ามาเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์ขึ้น เช่น การสร้างรายได้ สร้างอาชีพ
การพัฒนาบริการสาธารณูปโภคที่ จ�ำเป็น เป็นต้น
ในการเข้าสู่กระบวนการพัฒนาการท่องเที่ยวของท้องถิ่นนั้น ปัจจัยส�ำคัญ
ที่สุดที่ช่วยให้ชุมชนสามารถบรรลุเป้าหมายในกรณีนี้ได้ก็คือ การบริหารจัดการฐาน
ทรัพยากรทางวัฒนธรรมที่เป็นพื้นฐานของแต่ละชุมชน ทั้งในด้านของวัฒนธรรม
ทางวัตถุ เช่น สภาพชุมชน สิ่งก่อสร้าง อุปกรณ์ ของใช้ต่างๆ ในชีวิตประจ� ำวัน
และวัฒนธรรมที่ไม่ใช่วั ตถุ เช่น วิถีการด�ำเนินชี วิต พิธีกรรม ประเพณี ให้อยู่ใน
สภาพที่สื่อถึงความหมายของความเป็นท้องถิ่นในความรู้สึกของนักท่องเที่ยวได้ และ
เกิดความพึงพอใจสมกับที่ได้มีการโหยหาอดี ต ทั้งนี้ จากข้อสังเกตที่ได้จากงาน
วิจัยที่ได้ท�ำการศึกษาพบว่า ในกระบวนการรื้อฟื้นหรือปรับเปลี่ยนอัตลักษณ์ทาง
วัฒนธรรมของชุมชนท้องถิ่นมักมีที่มาจากความริเริ่มของบุคคลหรือกลุ ่มบุคคลที่
ตระหนักถึงประโยชน์ที่จะได้รับจากการรับการท่องเที่ยวเข้าสู่ชุมชน โดยในหลาย
กรณีนั้น องค์กรหรือสถาบันต่างๆ ภายในชุมชน เช่น สมาชิกภายในชุมชนบางกลุ่ม
ช่ วยกันจัดการสภาพแวดล้อมกายภาพ การสร้างภาพลักษณ์ ที่ดีให้กั บชุมชน
การจัดสรรผลประโยชน์ให้กับสมาชิกเพื่อลดข้อพิพาทและความขัดแย้ง รวมทั้งเป็น
ตัวกลางระหว่างชุมชนกั บหน่วยงานภาครัฐอื่นๆ อีกด้วย
ประเด็นที่มีความน่าสนใจเกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนหรือรื้อฟื้นอัตลักษณ์ทาง
วัฒนธรรมเพื่อตอบสนองต่อการท่องเที่ยวตั้งอยู่บนค�ำถามว่า สิทธิ์ในการควบคุม
และจัดการกับอัตลักษณ์เพื่อให้มีความสอดคล้องกับความต้องการของนักท่องเที่ยว
ควรจะเป็นของผู้ใดหรื อกลุ่ มใดในชุมชน เนื่ องจากในความเป็นจริง อ�ำนาจหรือ
ขอบเขตในการจัดการทรัพยากรหรือมรดกทางวัฒนธรรมของชุมชนท้องถิ่น
อาจอยู่ใต้กลุ ่ มบุคคลในวงจ�ำกัดที่สามารถมีอิทธิพลต่อสมาชิกอื่นๆ ในด้ านการ
ขอความร่วมมือ จูงใจ หว่านล้อมต่างๆ เป็นส่วนใหญ่ นอกจากนั้น สิ่งที่มักปรากฏชั ดขึ้น
จากการรับการท่องเที่ ยวเข้ามาในชุมชนก็ คือ ความขัดแย้งระหว่างกลุ่มบุคคลต่างๆ