งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 201
4.5 การอนุรักษ์และฟื้นฟูวัฒนธรรมในบริบท
การพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว
จากการทบทวนเอกสารและงานวิจัยตั้งแต่ ปี 2537 เป็นต้ นมา พบว่า
งานส่วนใหญ่ที่เกี่ยวกั บประเด็นดังกล่ าวมีลักษณะที่ แตกต่างในสองทิศทาง คือ
การจัดการระบบนิ เวศและสภาพแวดล้อมธรรมชาติของชุมชนเพื่อเอื้อกับการ
ท่องเที่ ยว และการอนุรักษ์และฟื้นฟูวัฒนธรรมท้องถิ่นของชุมชนในการบริหาร
จัดการท่องเที่ยวอันเป็ นผลสืบเนื่องมาจากกระบวนการพั ฒนาความทันสมัย
การพัฒนาอุตสาหกรรม การขยายตัวของความเป็นเมืองและการแพร่ กระจาย
ของลัทธิบริโภคนิยมไปสู่ชุมชนท้องถิ่ น ทั้งในเขตเมืองและชนบท ก่อให้เกิดการ
เปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้เช่น ด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคม
วัฒนธรรม ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ อุตสาหกรรมท่องเที่ยวกลายเป็ น
ปัจจั ยทางเศรษฐกิจตัวใหม่ที่ถูกน� ำเข้าสู่ชุมชนในฐานะเครื่องมื อที่ก่อให้เกิด
การพัฒนา น�ำรายได้และประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากภายนอกเข้ามาสู่ชุมชน ซึ่ง
ในกรณีนี้สามารถสะท้อนออกมาได้อย่างดีจากทั้ งนโยบายและระดับภาพใหญ่ของ
รัฐบาลที่สนับสนุ นการท่องเที่ยวอย่างเต็มที่ เช่น โครงการสนับสนุนกิจกรรมและ
ประชาสัมพั นธ์การท่องเที่ยวโดยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย การจัดท� ำมาตรฐาน
วิชาชีพและมาตรฐานแหล่งท่องเที่ยว รวมถึงโครงการหนึ่งต�ำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ที่มี
ส่วนเสริมด้านการท่องเที่ยวชุมชน นอกจากนั้นยังมีผลมาถึงนโยบายระดับปฏิบัติการ
ขององค์กรท้ องถิ่นต่ างๆ ที่มีหน้าที่ ดูแลรับผิ ดชอบและบริหารจัดการทรั พยากร
การท่องเที่ยวอีกด้ วย แต่ในการประมวลและสังเคราะห์ได้เน้นไปที่ งานเกี่ยวกับ
การอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่นของชุ มชนในการบริ หารจัดการท่องเที่ยว
การศึกษาวิ จัยรูปแบบการจัดการท่องเที่ยวของชุมชนในเขตพื้นที่ ภาคกลาง
ตะวันออกและตะวันตก อาจมีความหลากหลายแตกต่างกันออกไปตามสภาพ
พื้นที่เช่นการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ การท่องเที่ยวเชิงเกษตรกรรม การท่องเที่ยงเชิง
ประวัติศาสตร์ การท่ องเที่ยวด้ านนันทนาการและการท่องเที่ ยวเชิ งวัฒนธรรม