งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 205
ทางสังคมที่เกิดขึ้ น ได้เป็นไปอย่างช้าๆ และเป็นล�ำดับขั้นตอน ปัจจัยจากภายนอก
ยังมีบทบาทและอิทธิพลน้อยต่อพลวัตของชุมชน ทั้งนี้ รวมถึงการพั ฒนาด้าน
การท่องเที่ยวด้วยเช่นกัน จากเหตุผลดังกล่าวจึงท�ำให้การธ�ำรงวัฒนธรรมภายใน
กลุ่มสมาชิกเป็นไปได้อย่างค่อนข้างราบรื่ น
จนกระทั่งในสมั ยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 กระบวนการพัฒนาประเทศ
ตามแนวทางของตะวันตกโดยการขยายขอบเขตของภาคอุตสาหกรรมออกไปใน
เขตตัวเมืองรอบนอกได้ก่อให้เกิดผลกระทบในหลายระดับต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่
ของสมาชิกชุมชนท้องถิ่น โดยเฉพาะในด้านของการย้ายถิ่นฐานของประชากรจาก
ชนบทไปสู่เขตเมือง ส่งผลให้มรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น (local cultural heritage)
ทั้งในลักษณะของสิ่ งรูปธรรม เช่น อาคารบ้านเรือน ตลาด วัด โรงเรียน สถานีรถไฟ
โบราณสถาน หรือสิ่งนามธรรม เช่นวิถีชีวิ ตหรือภูมิปัญญาท้องถิ่นดั้งเดิมบางอย่าง
ไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่หรือมีการถ่ายทอดมายั งสมาชิกในรุ่นต่อๆ ไป ท�ำให้เกิด
การเสื่อมโทรมทิ้งร้างหรือมรดกวัฒนธรรมบางสิ่ งต้องสูญหายหรือถูกปรับเปลี่ยน
สภาพลักษณ์ใหม่เพื่อให้ยังสามารถธ�ำรงอยู่ต่อไปได้
อย่างไรก็ตาม ในกระบวนการพั ฒนาดังกล่าวนอกจากในด้านการขยายตัว
ของย่านอุตสาหกรรมสมัยใหม่แล้ว การพัฒนาในด้านของการคมนาคมขนส่งก็เป็น
ปัจจัยส�ำคัญที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาในอีกแนวทางหนึ่งของ
ชุมชนท้องถิ่น กล่าวคือ ช่วยให้การเดินทางไปติดต่อค้าขายมีความสะดวกมากขึ้ น
รวมถึงเพื่อวัตถุประสงค์ในการเข้าเยี่ยมชมสถานที่ส�ำคัญต่ างๆ เช่น วัด ศาสนสถาน
ย่านการค้าเก่าแก่ เป็นต้น ซึ่งแต่เดิมผู้เข้าไปเยี่ ยมชมสถานที่เหล่านี้มักจะมีแต่
ผู้พักอาศั ยในบริเวณใกล้เคียงเสียเป็นส่วนใหญ่ และสถานที่ เหล่านั้นบางที่เองก็ไม่
ได้ถูกจัดว่ าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวในทัศนะของชาวชุมชนท้องถิ่นเองด้วย อย่ างไร
ก็ตาม การเพิ่มจ�ำนวนมากขึ้นของผู้เข้าเยี่ยมชมสถานที่จากภายนอกชุมชนได้
ก่อให้เกิดความสนใจใหม่ขึ้นในการจัดสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองต่อกลุ่ มผู้เข้า
มาใหม่ที่มีก�ำลังซื้อเหล่านี้ แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาและจัดการสภาพชุมชนเพื่อ
การท่องเที่ยวจึงได้ถือก�ำเนิดขึ้น ทั้งนี้ ตัวแปรส�ำคัญที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้น