งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 155
แบบทุนนิยมที่ มีต่อชุมชน “โพล่ง” ที่บ้านทิพุเย จ.กาญจนบุรี โดยเน้นประเด็น
ความสัมพันธ์ ของชายหญิง ซึ่งเงื่อนไขส� ำคัญของการกระตุ้ นการเปลี่ยนแปลง
ในงานนี้ คือ การที่มีคนไทยภาคกลางเข้าไปอยู่ ในชุมชนมากขึ้น และกฎเกณฑ์ชุมชน
ต้องอยู่ภายใต้หลักกฎหมายแห่งรั ฐ ซึ่งเน้นสิทธิความเป็นบุคคลมากขึ้น ในขณะที่
ปรัชญาเศรษฐกิจเปลี่ยนจากการผลิตเพื่อยั งชีพและพอเพียง ไปสู่การผลิตเพื่อการค้า
และพึ่งตลาดและสังคมภายนอกมากขึ้น ส่วนงานของโกวิท แก้วสุวรรณ ที่ศึกษา
บ้านเกาะสะเดิ่ง ไล่โว่ จ.กาญจนบุรี ดูจะขยายภาพการเปลี่ยนแปลงให้ชัดเจนขึ้นบ้าง
อีกเล็กน้อย โดยที่เขาพยายามแสดงให้ เห็นว่าการประกาศให้พื้นที่ป่าทุ่ งใหญ่ นเรศวร
เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ท�ำให้รัฐเข้ามาควบคุมการใช้ทรัพยากรในเขตป่า มีผลต่อ
การหมุนเวี ยนการท�ำไร่ข้าว ซึ่งเป็ นหัวใจส�ำคัญของการเพาะปลูกของ “โพล่ง” และ
ส่งผลต่อความสามารถในการพึ่งพาตัวเอง
นอกจากนี้ สุรินทร์ เหลือลมัย (2540) ซึ่งศึกษาประเพณี “โพล่ง” ที่วั ดแจ้งเจริญ
จ.ราชบุรี ได้ระบุว่าจากผลการด�ำเนินงานขององค์การพัฒนา “โพล่ง” มีความต้องการ
ความทันสมัยที่ แตกต่างไปจากความต้องการดั้งเดิม คื อ ต้องการโอกาสทาง
การศึกษาในระบบโรงเรียนแบบไทย ต้องการรับวัฒนธรรมของคนไทยไม่ว่าจะเป็น
ภาษาหรือบ้านเรือนและความบันเทิง ท�ำให้เริ่มละทิ้งประเพณีส�ำคัญๆ อย่างเช่น
งานปีใหม่ที่วัดแจ้งเจริญ และงานของโกศล มีคุณ (2535-36) ซึ่งศึกษาชุมชนสวนผึ้ง
จ.ราชบุรี ได้ชี้ให้เห็นว่าความส�ำคัญของครอบครัว “โพล่ง” เริ่ มถดถอยลงโดยเฉพาะใน
การอบรมบ่มเพาะคนรุ่นใหม่ ซึ่งมีผลต่อการลดความส�ำคัญของประเพณีต่างๆ ด้วย
เราอาจจะกล่าวได้ว่ างานศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ในภาคกลางในประเด็น
เรื่องการปรับตั วทางวัฒนธรรมกับลักษณะพลวัตของกลุ่ มชาติพั นธุ์ ต่อกระบวนการ
โลกาภิวัฒน์ยั งได้รับความสนใจน้อยมาก งานที่มีอยู่ บ้างเป็ นงานของ วรณัย
พงศาชลากร (2538) ซึ่งศึกษาลาวครั่งในประเด็ นเรื่อง “พืชเศรษฐกิจกับการ
เปลี่ยนแปลงทางวั ฒนธรรมในชุ มชนลาวครั่ง ที่บ้านโคก ต.อู่ทอง อ.อู่ทอง
จ.สุพรรณบุ รี แต่ เมื่อพิจารณาแนวทางการศึกษาแล้วค่อนข้างมีปัญหาท�ำให้เกิด
ค�ำถามเกี่ยวกับข้อสรุป อีกงานหนึ่งคือ “วิ ถีด�ำเนินชีวิตของชาวชนบทในกระแส