งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 113
“ลาว” อื่นๆ เช่น “ลาวครั่ง” หรือ “ลาวภูครั่ง” “ลาวเวียง” “ลาวแง้ว” “ลาวตี้”
และ “ญ้อ” มีงานศึ กษาไม่มากนักและผู้ เขียนเข้าใจว่าจ�ำนวนที่ ถูกอพยพเข้ามา
ก็ไม่มากเหมือนกับ “ลาวโซ่ง” และ “ลาวพวน” ส�ำหรับ “ลาวเวียง” เพ็ญศรี ดุ๊ก
และนารี สะระกะภูติ (2529) ได้สันนิ ษฐานว่าหมายถึง “ลาวเวียงจันทร์” ซึ่งถูก
อพยพเข้ามาพร้อมๆ กับ “ลาวพวน” ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ เมื่อคราว
ยกทัพไปปราบเจ้าอนุวงศ์ (ประมาณปี พ.ศ.2370) และถูกส่งไปไว้ที่ อ.พนมสารคาม
และ อ.สนามชัยเขต จ.ฉะเชิงเทรา ก่อนหน้านี้ประมาณปี 2358 ในรั ชสมัย
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศเหล้ าฯ เมืองเวียงจันทร์ได้เคยส่ ง “ลาวภูครั่ ง”
มากรุงเทพฯ ซึ่งโปรดฯ ให้ไปตั้ งถิ่นฐานที่นครชัยศรี (ยังไม่ พบงานศึกษา) ส่วน
“ลาวแง้ว” ได้อาศั ยงานของจารุวรรณ พุ่มพฤกษ์ (2536) ซึ่งระบุว่าถูกอพยพ
มาจากเวียงจันทร์ร่วมสมัยกับ “ลาวพวน” และถูกส่งไปพื้นที่เดียวกับลาวพวนใน
สมัยรัชกาลที่ 3 แต่ส�ำหรับลาวตี้ยังไม่ มีหลักฐานระบุได้ชัดเจนว่าถูกอพยพมาจากที่ ใด
และงานที่ศึกษาลาวตี้มีอยู่น้อยมาก
กลุ่มสุดท้ายในตระกูล “ไท” คือ “ญ้ อ” ซึ่งปัจจุบันยังมี ชุมชนในอ�ำเภอ
อรัญประเทศ จ.สระแก้ว (ศิริกมล สายสร้อย 2547) เข้ามาอยู่ในบริเวณที่เป็น
จ.สระแก้ว ปัจจุบันในสมั ยรัชกาลที่ 4
อาจกล่ าวได้ว่ากลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ที่พูดภาษาตระกูล “ไท” และหลายกลุ่ม
ถูกจัดว่าเป็น “ลาว” ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นได้ถูกอพยพอันเนื่องจากสงคราม
3-4 ครั้งในสมั ยกรุงธนบุ รีและรัตนโกสิ นทร์ตอนต้ น และได้ตั้งถิ่นฐานในท้องถิ่น
ต่างๆ ตามที่ทางการได้จัดแจงให้และได้มีการแพร่กระจายไปเองด้วยเงื่อนไขต่างๆ
ในภายหลัง ก่อให้เกิดความหลากหลายทางชาติพันธุ์และวัฒนธรรมในภาคกลาง
ในช่วงประมาณ 250 ปีที่ผ่านมานี้และยังมีชุมชนที่ยังสืบทอดวัฒนธรรมดั้งเดิมไว้ได้
แม้ว่ามีการปรับเปลี่ยนไปบ้าง ส่วนชุมชนชาติพันธุ์สมัยกรุงศรีอยุธยา ยังไม่พบงาน
ศึกษาทางชาติพันธุ์วรรณาที่แสดงให้เห็นว่ายังมีชุมชนชาติพั นธุ์เหล่านี้เหลืออยู่
ตามหลักฐานทางโบราณคดี ก่อนประวัติศาสตร์อาจเป็นไปได้ว่าเคยมีชุมชน
มอญโบราณในบริเวณที่เป็นพื้นที่ภาคกลางในปัจจุบัน แต่ชุมชนมอญที่ปรากฎใน