110 ถกเถียงวัฒนธรรม
3.2 สงครามและการอพยพในประวัติศาสตร์ของ
ความหลากหลายทางชาติพันธุ์
กลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ (โดยไม่ได้นับรวมกลุ่มชาติพันธุ์ที่เป็ นคนไทยภาคต่างๆ )
ในภาคกลางปัจจุบัน ตั้งถิ่นฐานกระจุ กตัวและกระจายตัวในพื้นที่ที่เรียกว่าภาค
กลางตอนกลาง ตะวันตก และตะวั นออก เปรียบเสมือนภาพผืนผ้าที่มีสีสันแตกต่าง
เป็นหย่อมๆ กลุ่มชาติ พันธุ์เหล่านี้มีทั้งที่ใช้ภาษาตระกูล “ไท” หรือที่ใช้ภาษา
ต่ างตระกูลออกไป ส่วนใหญ่หรืออาจจะกล่าวได้ว่าเกือบทั้งหมดไม่ใช่คนดั้ งเดิมของ
ภาคกลาง แต่เป็นเชื้ อสายของกลุ่มคนที่มาจากท้องถิ่ นอื่นๆ ด้วยเงื่อนไขต่างๆ เช่น
สงครามและการอพยพโดยสมัครใจในกาลเวลาและวาระที่แตกต่างกัน ซึ่งส่วนใหญ่
จะเข้ามาตั้งถิ่นฐานในช่วงเวลาไม่เกิน 300 ปี และที่เก่ าแก่มากๆ ก็อาจจะประมาณ
ไม่เกิน 500 ปี
ตามหลั กฐานทางชาติพันธุ์วรรณาที่ มีอยู่ กลุ่มชาติพันธุ์ในตระกูลภาษา “ไท”
ที่มาตั้งถิ่นฐานเก่ าแก่ที่สุดในภาคกลางโดยไม่นับคนไทยภาคกลางดั้ งเดิมแล้ว น่าจะ
เป็น “ไทยเบิ้ง” ซึ่งปัจจุบันพบอยู่ที่บ้านโคกสลุง บ้านมะนาวหวาน อ�ำเภอพนัสนิคม
และต�ำบลชั ยบาดาล จังหวัดลพบุรี ภูธร ภูมะธน (2542) สันนิษฐานว่า “ไทยเบิ้ ง”
หรือ “ไทยโคราช” หรือ “ไทเดิ้ง” ที่ตั้งถิ่นฐานในบริเวณลุ่ มแม่ น�้ำป่าสัก ซึ่งเป็นรอยต่อ
ระหว่างภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยอาจจะอยู่มานาน
เก่าแก่ตั้งแต่สมัยอยุธยาประมาณพุทธศตวรรษที่ 22-23 โดยไม่มีหลักฐานการอพยพ
มาจากท้องถิ่นอื่น
บังอร ปิยะพันธุ์ (2541) ได้เขียนเกี่ยวกับการอพยพ ของ “ลาว”7 ในสมัย
กรุงศรีอยุธยาโดยอ้างอิงหลักฐานจากพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับผันจันทนุมาศ
(เจิม) กับพระราชพงศาวดารฉบับพระจักรพรรดิพงศ์ (จาด) ว่า “ลาว” เชียงใหม่
ที่กวาดต้อนมาสมั ยสมเด็จพระราเมศวรได้ถูกส่ งไปไว้ ที่ พัทลุ ง สงขลา
7 “ลาว” ในความหมายของงานนี้ครอบคลุมถึงประชาชนในที่อยู่ในหัวเมืองล้านนา ดินแดนที่เป็นภาคอีสาน
ในอาณาจักรหลวงพระบางในเมืองพวน และแคว้นสิบสองจุไท ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น และถูกอพยพมา
ตั้งถิ่นฐานในท้องถิ่นต่างๆ ของสยามและถูกเรียกในเอกสารชั้นต้นในสมัยรัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลที่ 4 ว่า “ลาว”