งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 279
และตัวตลก เครื่องดนตรีที่ใช้ในการแสดง คือ ฉิ่ง กลอง ทับ กรั บ โหม่ง การแสดง
โนราแต่ละครั้งมีล�ำดับการแสดงโดยเริ่มตั้งแต่การตั้งเครื่องประโคมดนตรีเพื่อขอที่
ขอทาง ต่อด้วยการโหมโรง เชิญครูโดยการขับร้องบทไหว้ครู การปล่อยตั วออกมาร�ำ
ต่อด้วยการออกพรานหรือออกตัวตลก ล�ำดับต่อมาคือ ออกตัวนายโรง สุดท้ายก็เล่น
เป็นเรื่อง โนราที่มีการแสดงในภาคใต้มีหลายชนิดด้วยกั น คือ โนราโกลน เป็นการ
แสดงล้อเลียนโนราจริง ส�ำหรับโนราแขกเป็นการละเล่นที่มีในแถบจังหวัดยะลา
ปัตตานี และนราธิวาส ใช้ ภาษามลายูในการขับร้อง โนราผีเป็นการละเล่น โดย
รวบรวมผู้ที่มีฝีปากทางบทกลอนมาขับร้อง โนราลงครูเป็นการเชื้อเชิญวิ ญญาณ
บรรพบุรุษที่เป็นโนรามาเข้าทรง เพื่อแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ โนราโกลน
หรือโนราขี้ เมาเป็นการแสดงเชิงล้อเลียนโนรา ด้านต�ำนานโนราได้ศึกษารวบรวม
ต�ำนานโนรา ต�ำนานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับโนรา และข้อวินิจฉัยของผู้รู้ท้องถิ่น แล้ว
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างต�ำนานโนรากั บการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ
ชีวิ ตความเป็นอยู่และด้านอื่ นๆ พบว่า ต�ำนานโนรามี ที่มาจากค�ำบอกเล่า บท
กาศครู บทร้องกลอน หลักฐานเอกสาร และมีต�ำนานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับโนรา
ที่สะท้อนให้เห็นพัฒนาการชุมชนโบราณ ความเชื่ อ ประเพณี และพิธีกรรมที่เกี่ยว
เนื่องกับโนรา ในด้านการศึกษาเกี่ยวกับโนราโรงครู มีงานศึกษาวิจัยเจาะลึกในพื้นที่
ต่างๆ หลายพื้นที่ อาทิ ต�ำบลท่าแค อ� ำเภอ เมือง จังหวัดพัทลุง (พิทยา บุษรารัตน์,
2535) ต�ำบลคลองรี อ�ำเภอสทิงพระ จั งหวัดสงขลา (พิทยา บุษรารัตน์, 2537) เป็ นต้น
สาระในการศึกษามุ่งตอบปัญหาเกี่ยวกับประวัติ และต�ำนานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับ
โนราและการ ร�ำโนรา ความเชื่อ พิธีกรรม บทบาทหน้าที่ที่มีต่อวิถีของชาวบ้าน ค�ำ
ตอบที่ได้จึ งคล้ายคลึงกัน ไม่มีมุมมองใหม่ เช่น การเปรียบเทียบ หรื อกล่าวถึงความ
สัมพั นธ์ที่มีต่อกัน ส่วนการศึกษาเกี่ยวกับพิธีครอบเทริดโนรา (โอภาส อิสโม, 2544)
เป็นการศึกษาที่เจาะลึกเพื่อตอบค�ำถามเกี่ยวกับ การสืบทอด โอกาสในการประกอบ
พิธี อุปกรณ์ที่ใช้ประกอบพิธี และขั้นตอนการประกอบพิธี ผู้ศึกษาใช้วิธีการศึกษา
เอกสาร และการเก็บข้อมูลด้วยการเข้าร่วมพิธีกรรม งานนี้จึงเป็นการรวบรวมองค์
ความรู้เกี่ ยวกับพิธีกรรมในการสื บทอดโนราให้คงอยู่ แต่ ก็มิได้ พิจารณาพิธีกรรม
ในแง่มุมอื่นๆ ที่ลึกซึ้งมากไปกว่าการเสนอปรากฏการณ์เท่านั้น ส�ำหรับงานศึ กษา