270 สืบโยดสาวย่าน
จึงเป็นการแสดงเพื่อตอบสนองความต้องการที่พึ่งทางใจ สัญลักษณ์ของพิธีกรรม
คือ ทวด ซึ่งถือเป็นวิญญาณบรรพบุรุษของผู้ประกอบพิธีกรรมเพื่อตอบโต้กับการ
เปลี่ยนแปลงทางสังคม ศาสนา โดยลดความขัดแย้ งในเชิงอุดมคติของศาสนา
ระหว่างศาสนาพุทธแบบชาวบ้านกั บศาสนาอิสลามแบบชาวบ้าน ซึ่งท�ำให้การจัด
ประเพณีนี้มีแนวโน้มการปรับตัวเพื่อสอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมทั้งใน
ส่ วนของวิธีการ ความหมาย และวัตถุประสงค์ จากการศึกษาดังกล่าวท�ำให้ งานชิ้น
นี้มีความแหลมคม คือ ได้แสดงนัยเชิงสังคมของความเชื่อเพื่อให้อยู่ร่วมกันได้ ใน
ส่ วนของการศึกษาเรื่องความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจี นซึ่งมุ่งศึกษาเฉพาะชาวไทย
เชื้อสายจี นบริเวณทะเลสาบสงขลา (เฉลิ มรัฐ ขนอม, 2544) ด้วยการศึกษาข้อมูล
เอกสาร ข้อมูลภาคสนามที่ได้ จากการสัมภาษณ์และการจัดสนทนากลุ่ม ท�ำให้ทราบ
ถึ งการอพยพของชาวจีนว่ามีมาก่อนสมัยกรุงรั ตนโกสินทร์ ชาวจีนดังกล่าวได้สร้าง
สั งคมและด�ำรงเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมตามแบบอย่างบรรพบุรุษในประเทศจี น
แต่ครั้นเผชิญกับสภาวการณ์การเปลี่ยนแปลงด้านการเมือง เศรษฐกิจ และสั งคม
ของประเทศไทยที่ พัฒนาไปสู่ความเป็นสังคมใหม่ที่ทันสมัยส่งผลให้ ชาวจีนดังกล่าว
ปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมด้วยการผสมผสานวัฒนธรรมจีนกับวัฒนธรรมไทย ซึ่งเห็น
ได้ชัดจากรูปธรรมการปฏิ บัติเกี่ยวกับพิธีกรรม ความเชื่อ ประเพณีตามนักขัตฤกษ์
และประเพณีตามวัฏจั กรการด� ำเนินชีวิ ต งานชิ้นนี้จึงเป็นเพียงการเรียบเรียง
ปรากฏการณ์ในเชิงประวัติศาสตร์สังคมเท่านั้น
ส่วนการศึกษาค้นคว้ าลักษณะทางสถาปั ตยกรรมกุฏิและความเชื่อเกี่ ยว
กั บกุฏิซึ่งศึกษาข้อมูล ในคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา โดยที่ เก็บรวบรวม
ข้อมูลจากเอกสาร การสังเกต การสัมภาษณ์ รวมทั้ง การบันทึกภาพต่างๆ แล้ว
รวบรวมเรียบเรียงข้อมูลเป็นหน่วยความรู้ ด้านลักษณะทางสถาปัตยกรรมของกุฏิ
(ปิยมาภรณ์ ศรีทองใส, 2544) พบว่า จ�ำแนกได้ 3 ลักษณะ คือ กุฏิ ไม้ กุฏิก่ออิฐ
ถือปูน และกุฏิแบบผสม รูปแบบของกุฏิดังกล่าวมีทั้งแบบเรือนไทยเดิม รูปแบบ
คล้ายเรือนเครื่องก่อและแบบไทยสากล มีทั้งกุฏิชั้นเดียวและสองชั้น ด้านคติ ความ
เชื่อ มีคติความเชื่ อคล้ายคลึงกับความเชื่อชาวบ้านทั่วไป คือความเชื่อที่ปรากฏอยู่