งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 265
5.2 สืบโยดพลังวัฒนธรรมในศิลปะด้านความเชื่อและประเพณี
งานที่ศึกษาเกี่ยวกับความเชื่ อในกลุ่มนี้ มีสาระหลากหลายครอบคลุ มถึง
ความเชื่อทั่วไป เวทมนต์คาถา ความเชื่อเรื่องวิญญาณ ความเชื่อเรื่องทวด ความ
เชื่อเกี่ยวกับครูหมอโนรา คติความเชื่อในประเพณีบูชาพระบรมธาตุและประเพณี
ต่างๆ ความเชื่อเกี่ยวกับอาชีพประมง การแต่ งงานกับนางไม้ ความเชื่อของชาว
ไทยเชื้อสายจี น สถาปัตยกรรมของกุฏิและความเชื่อ และความเชื่อพิธีกรรมใบ้หวย
ด้านเนื้อหาสาระที่ศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อทั่วไปของชาวภาคใต้ได้ข้ อสรุป
ว่า ชาวภาคใต้มีความเชื่อที่มีอิทธิพลต่อแนวความคิดและพฤติกรรมของชาวบ้าน
มักถือเป็นเงื่อนไขในการอยู่ร่วมกันและยึดถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัด มีการสืบทอด
กันมาหลายชั่วคน ความเชื่อดังกล่าวจ�ำแนกตามมูลฐานที่เกิดได้หลายประการ คือ
ความเชื่อเกี่ยวกับลัทธิศาสนา ความเชื่อทางไสยศาสตร์ที่อยู่ใต้อ�ำนาจของสิ่งเหนือ
ธรรมชาติ ความเชื่อจริยาวัตรที่ปลูกฝังให้เชื่อตามโดยอาศัยคุณโทษเหนือธรรมชาติ
ความเชื่อเกี่ยวกับยากลางบ้าน และการปัดเป่ารักษาโดยอาศัยประสบการณ์ ที่สั่งสม
สืบต่อกันมาซึ่งอาจจะเป็นจริงหรือไม่ก็ได้ (สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์, 2542) ความเชื่อ
ที่ว่านี้ล้ วนเกี่ยวเนื่ องกับวิถีชีวิตของชาวภาคใต้ มายาวนาน ในความเชื่ อดังกล่าว
มีผู้ศึกษาเจาะลึ กเฉพาะความเชื่อเกี่ยวกั บเวทมนต์คาถาอันเป็นศาสตร์แขนงหนึ่ง
ของไสยศาสตร์ โดยเน้นให้เห็นว่าเป็นความเชื่อที่ยังคงสืบต่ออย่างเหนียวแน่ นมา
จนกระทั่งปัจจุบัน โดยเฉพาะการปลุกเสกวัตถุมงคลเครื่องรางของขลัง การเจริญ
พระพุทธมนต์เพื่อความเป็นศิริมงคล เป็นต้น เนื้อหายังเน้นอีกว่าผู้เรียนรู้เกี่ยวกับ
เวทมนต์คาถาจะต้องมีความประพฤติ มั่นคง คือ ต้องตั้งอยู่ในความไม่ประมาท ไม่
ประพฤติผิดท�ำนองคลองธรรม ไม่ท้าทายประลองกันโดยเด็ดขาด และการน�ำไปใช้
ประโยชน์จะต้องใช้เฉพาะในยามจ�ำเป็นหรือยามคั บขันเท่านั้น นอกจากนี้ยังเชื่อว่า
ความขลังและศักดิ์สิทธิ์จะเป็นจริงได้ตามที่ผู้เรียนต้องการก็ต่อเมื่อมีความเชื่อมั่น
และมีสมาธิแน่วแน่เท่านั้น (พ่วง บุษรารัตน์, 2542)