งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 263
ข้อมูลด้านศิ ลปวัฒนธรรมภาคใต้ที่น�ำมาประเมินและสังเคราะห์สถานภาพ
องค์ความรู้ครั้งนี้เป็นผลงานที่รวบรวมและคัดสรรมาจาก งานวิ ทยานิพนธ์ 32 เรื่อง
รายงานวิจัย 26 เรื่อง บทความ 44 เรื่อง และหนังสือ 1 เรื่อง เนื้อหาสาระของผล
งานดังกล่าวครอบคลุมความรู้ หลายด้าน ได้แก่ ความเชื่อและวัฒนธรรม ประเพณี
31 เรื่อง ดนตรีและการละเล่น 18 เรื่อง ภาษาและวรรณกรรม 17 เรื่อง โบราณคดี
ต�ำนานและประวัติศาสตร์ 16 เรื่อง และวิถีการด�ำรงชีวิต 31 เรื่อง
ผลงานที่น�ำมาศึกษาทั้งหมด มี งานศึกษาเกี่ยวกับวรรณกรรมท้องถิ่น และ
ความเชื่อ มากที่สุดพอๆ กัน รองลงมาได้ แก่ วัฒนธรรมประเพณี การละเล่นพื้ นบ้าน
โบราณคดี ประวั ติศาสตร์ การท�ำมาหากิ น และยาพื้นบ้าน การที่มีผู้สนใจศึ กษา
เรื่องราวทางศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นมากน้อยต่ างกันดังกล่าวน่าจะเป็นเพราะความ
สนใจส่วนตัวของผู้ศึกษาข้อมูลที่มีอยู่จ�ำนวนมากประการหนึ่ง อีกประการหนึ่งอาจ
จะเป็นเพราะเพื่อสนองตอบความต้องการในการเรี ยนการสอนทุกระดับการศึกษาที่
หลักสูตรเกี่ยวกับท้องถิ่นให้ความสนใจมากขึ้นด้วย
นอกเหนื อจากความสนใจศึกษาเนื่องมาจากเหตุผลดังกล่าวแล้ว หากมอง
โดยทั่วไปจะเห็นได้ว่าการให้ความสนใจเกี่ยวกั บวัฒนธรรมแต่เดิ มเป็นเรื่องลอยๆ
ช่วงเวลา 2 ทศวรรษที่ผ่านมาวัฒนธรรมได้รับความสนใจกว้างขวางมากขึ้นเนื่องจาก
เกิดความส�ำนึกว่า การพัฒนาทั้งด้านสังคม เศรษฐกิจ และระบบนิเวศให้เกิดความ
ยั่งยืนได้อย่างแท้จริงนั้นต้องอาศัยการศึกษาเพื่อพัฒนาจิตส�ำนึก ภูมิปัญญา ความรู้
ความสามารถ ให้สามารถจั ดการกับปั ญหาต่างๆ ได้ (สีลาภรณ์ นาครทรรพ, 2538)
โดยเห็นว่ากุญแจส�ำคัญของการสร้ างการพัฒนาให้เข้มแข็งยั่งยืนได้ต้องอาศัย
วัฒนธรรมเป็นรากฐานส�ำคัญด้วย นอกจากนี้ยังตระหนักว่าช่วยให้การศึกษาวิจัย
วัฒนธรรมท้องถิ่นเป็ นหนทางหนึ่งที่ ช่วยให้เกิ ดการยอมรับท้องถิ่นให้เติบโตด้ าน
วัฒนธรรมที่ไม่ถูกครอบง�ำ แต่อย่างไรก็ตามการคาดหวั งดังกล่าวอาจจะไม่อาจใช้
เป็นเครื่องบ่งบอกถึงแนวทางการแก้ปัญหา และพัฒนางานวิจัยได้อย่างแท้จริ งก็ได้
เพราะฐานการพัฒนางานวิจัยวัฒนธรรมมีบริบทอื่นๆ อีกมาก