260 สืบโยดสาวย่าน
ทางการหรือไม่เป็นทางการก็ได้เช่น ด้วยการอบรมสั่งสอนจากครอบครัว โรงเรียน
สถาบันศาสนา และสื่ออื่นๆ สิ่งที่มนุษย์ได้เรียนรู้ทั้งความรู้ทางวิชาการด้านต่างๆ
ค่านิยม ความเชื่อทางศาสนา และอุดมการณ์ ล้วนเป็นแบบแผนในการด�ำรงชี วิต
หรือวิถีชีวิตซึ่งจะต้องเรียนรู้ว่าจะท�ำตัวอย่างไรในสถานการณ์ทางสังคมที่แตกต่าง
กัน เป็นต้น สิ่งที่มนุ ษย์เรียนรู้ล้วนเป็นวัฒนธรรมส่วนหนึ่งของสังคมหรือประเทศ
ชาติทั้งสิ้น (งามพิ ศ สัตย์สงวน, 2543)
รากแก้ วของสังคมคือ วัฒนธรรม ความแตกต่ างทางวัฒนธรรมในสังคม
ต่างๆ เป็นผลมาจากการมีวิ ถีชีวิตที่แตกต่างกัน ในประเทศไทยความแตกต่าง
ดังกล่าวท�ำให้เกิดวัฒนธรรมภาคเหนื อ วัฒนธรรมภาคกลาง วัฒนธรรมภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ วัฒนธรรมภาคใต้ เป็นต้น โดยที่วัฒนธรรมได้ หล่อหลอม
บุคลิกภาพของปั จเจกในสั งคมดังกล่ าวท�ำให้ สมาชิกในสั งคมนั้นมีลั กษณะ
บุคลิกภาพส่วนใหญ่ ที่คล้ ายๆ กัน เกิดเป็นลั กษณะของคนไทยภาคเหนือ
คนไทยภาคกลาง คนไทยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และคนไทยภาคใต้ โดยที่ผู้คน
ดังกล่าวในแต่ละภาคส่วนใหญ่เรียนรู้วั ฒนธรรมด้วยกระบวนการขัดเกลาทาง
สั งคมจากสังคมของตน ผู้คนในแต่ละภาคจึงมีความคล้ายคลึงกัน แต่แตกต่างกัน
ระหว่างภาค การให้คุณค่าของสิ่งต่างๆ ของผู้คนแต่ละภาคจึงไม่เหมือนกันอย่าง
เห็นได้ชัด การที่ผู้คนในแต่ละภาคมาติดต่อสัมพันธ์กันย่อมส่งผลกระทบให้แบบแผน
วัฒนธรรมดั้งเดิมของวัฒนธรรมหนึ่งหรือทั้งสองวัฒนธรรมเปลี่ยนแปลงไป โดยที่
การเปลี่ ยนแปลงหมายถึงการปรับตัวให้เข้ากับวัฒนธรรมใหม่ และขณะเดียวกัน
ยั งรวมถึงความขั ดแย้งอีกด้วย ภาคกลางของประเทศไทยเป็ นภาคที่วัฒนธรรม
มีอิทธิพลต่อภาคอื่นๆ อย่างกว้ างขวาง ภาคอื่นๆ ได้รับอิทธิพลวัฒนธรรมเข้าไป
ผสมผสานกับวัฒนธรรมเดิมของตนจนเกิดความกลมกลืน กระทั่งวัฒนธรรมเดิม
เลือนหายไปก็มี นอกจากภาคต่างๆ รับวัฒนธรรมโดยตรงจากภาคกลางแล้ว
ยั งรับวัฒนธรรมของโลกส่วนอื่ นๆ โดยส่วนหนึ่งผ่านทางภาคกลางเข้ามาด้วย
ปัจจุบันวัฒนธรรมส่วนอื่นโดยเฉพาะวัฒนธรรมตะวันตกมีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมไทย
อย่างกว้างขวาง แม้จะเข้าใจว่าการเข้ามานั้นน�ำไปสู่สังคมทันสมัยก็ตาม แต่การที่