166 สืบโยดสาวย่าน
ให้กับแผ่นดิน หรื อบรรพบุรุษไฟ ในเดือน 7 และ12 มีประเพณีการฉลองให้นกเขา
ศักดิ์สิทธิ์และการกลั บมาของพ่อเฒ่าสามพันผู้ก่อตั้งชุมชน และในเดือนพฤศจิกายน
จะมีประเพณีลอยเรือ เป็นต้น (โอลิเวียร์ แฟร์รี และคณะ : 2549)
การเรี ยนรู้แบบดั้งเดิมของชาวเลทุกกลุ ่มแตกต่างจากการศึกษาในระบบ
ปัจจุบัน คือ “ห้องเรียน” อยู่ในหมู่บ้าน ทะเล ป่า ทุ่งหญ้า ฯลฯ การเรียนรู้มัก
เกิดในที่กลางแจ้ง ไม่ใช่ห้องสี่เหลี่ยม ที่ผ่านมากลุ่มมอแกนเกาะไม่ได้รับการศึ กษา
ภาคบังคับเนื่องจากอาศัยเรื อเร่ร่อนตามหมู่เกาะในทะเล เพิ่งจะได้เรียนหนังสือเมื่ อ
ปีพ.ศ.2538 เมื่อเจ้าหน้าที่กรมประมงเข้าไปสอนหนั งสือให้ ขณะที่เด็กมอแกนบก
(มอแกลน) มี ความคุ้นเคยกับการศึกษาภาคบังคับมานานแล้ว ผู้ใหญ่ส่วนใหญ่ได้
รับการศึ กษาระดับประถมศึกษา สามารถอ่านออกเขียนได้
ส่วนชาวเลอูรักลาโว้ย จ�ำเป็นต้องเข้ารับการศึกษาภาคบังคับในฐานะของ
เด็กไทยมานานแล้วเช่นกัน แต่ยังคงเกิดปัญหาต่างๆ ตามมามากมายจนกระทั่งทุก
วันนี้ ดังเช่น ครูบนเกาะลันตาบางโรงเรียนบังคับให้เด็กชาวเลพูดภาษาไทย ห้ามพูด
ภาษาชาวเลในโรงเรียน และการศึกษาภาคบังคับที่พบในกลุ่มชาวเลเกาะสิ เหร่เพียง
ให้อ่านออกเขียนได้ ไม่ได้เน้ นการพัฒนาความคิดของเด็กชาวเลในสภาพความจริง
และแก้ปัญหาให้พวกเขาไม่ได้ (อาภรณ์ อุกฤษณ์ : 2532 และประทีป ชุมพล : 2524)
ผลการศึกษาความต้องการของชาวเลเกี่ยวกับการจัดการศึกษาระดั บประถมศึกษา
อ� ำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ (ศุภโชค แซ่ตั๋น : 2545) พบว่า สภาพปัญหาเด็ก
ชาวเลอูรั กลาโว้ยบางคนพูดไทยไม่ได้ ขาดเรียนบ่อย เป็นโรคผิวหนัง ผู้ปกครองไม่
สนับสนุน แก้ปัญหาโดยจัดโครงการเยี่ยมบ้าน จัดกิจกรรมเสริมหลักสูตร สอนพิเศษ
ปรับหลักสูตรให้ สอดคล้องกับท้องถิ่น จากการสอบถามผู้ปกครอง พวกเขาต้องการ
ให้ลูกเรียนภาษาอังกฤษ วิชาพื้นฐานและต้องการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิ ม
ต้ องการให้จัดกิจกรรมส่งเสริมจริยธรรม ช่วยเหลือนักเรียนขาดแคลน และให้ความ
สนใจนั กเรียนอย่างทั่วถึง ต้องการให้ลูกเรียนโรงเรียนที่อยู่ใกล้บ้าน และต้องการ
ทราบความเคลื่อนไหวของโรงเรี ยนผ่านทางนักเรียน