งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 163
ในกลุ่มมอแกนตามับ (มอแกลน) มี ต�ำนานหลายเรื่อง เช่น ต�ำนานที่เกี่ ยวกับ
การถูกน�ำตัวไปเป็นทาส และต�ำนาน “ผู้เฒ่าสามพัน” บรรพบุรุษที่ก่อก�ำเนิดชาว
มอแกลน ที่เล่กันแพร่หลายในกลุ่มมอแกลน มีหลายส�ำนวน ส�ำนวนหนึ่งเล่ากัน
ว่า พี่เขยของสามพัน สามีของพี่สาวคนโตซึ่งเป็นชาวสยาม ต้องการหนังยักษ์เพื่อ
จะได้ขึ้นเป็นใหญ่ สามพันจึงเหาะไปทางตะวันตก จนหมดแรง พระอานนท์จึงเสก
แผ่นดินให้หยุดพั ก และกลับมาสมทบกับน้องชายสามคน ช่วยกันต่อเรื อและน�ำ
คนติดเรือไปด้วยล�ำละพันคน ผจญภัยไปจนถึงเมื องยักษ์ และได้หนังยักษ์กลับมา
ให้พี่เขย ด้วยเรือที่พระศรีเสกให้ คือ “ปลาปาเก็ท” พี่เขยได้เป็นเจ้าเมืองแต่ไม่ชอบ
สามพัน สามพันจึงต่อเรือล�ำใหญ่ขนของหนีขึ้นเรือไปพวกที่ขึ้นเรือไม่ทันต่อเรือเล็ก
มีง่ามตามไปแต่ไม้ผุตามไปไม่ได้ทยอยหยุดเป็นระยะ พวกที่ติดตามสามพันไปได้
กลายเป็นพวกโกรัท หรือมอแกนตามับ (ชื่อที่ชาวมอแกนใช้เรียกมอแกลน) พวกมอ
แกลน (น่าจะเป็นมอแกน, ผู้วิจัย) ส่วนมากอาศั ยตามเกาะเพราะพยายามติ ดตาม
สามพันที่หลบหนีออกจากไทยไปด้ วยเรือใหญ่นั่นเอง เรื่ องนี้นอกจากจะแสดงถึง
ความสัมพันธ์ระหว่างมอแกนเกาะและมอแกนบก หรือมอแกลนกั บมอแกนแล้ว
ยังยืมความคิดจากต�ำนานของชาวสยามด้วย (โอลิเวียร์ แฟร์รี และคณะ : 2549)
มีผลงานที่กล่ าวถึงความสัมพั นธ์ของชาวเลโอรังลาอุ ด (อูรักลาโว้ ย)
กับมาซิง หรือสิงห์และมอเค็น และวิถีชีวิ ตของชาวเลว่า ถิ่นฐานเดิมของชาวเลอยู่
ที่อินโดนีเซี ย อพยพแยกย้ายลงมาอาศัยตามแนวฝั่งทะเลอันดามั น ทั้งบนบกและ
บ้านลอยน�้ำ เป็นเรือส�ำปั้นตรงกลางมีหลังคา มีความเชื่อเรื่องหมอผี คาถาอาคม
มีการละเล่นพื้นเมือง น�ำสัตว์น�้ำไปแลกเปลี่ยนข้ าวสารเสื้อผ้ากับสั งคมภายนอก
แบ่งกลุ่มตามที่อยู่อาศัยเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ มะละกา ลิงคา และมาซิ ง (เขมชาติ
เทพไชย, พูลศร รัตนหิ รัญ และคณะ : 2542)
ส่วนแหล่งที่พักของชาวเล ทางภาคใต้ของไทย มีการกระจายตัว อยู่บริเวณ
ชายฝั่งอันดามัน ดังเช่น จังหวัดภูเก็ต ที่บ้านราไวย์ และสะป�ำ เป็นชาวเลอูรักลาโว้ย
ที่เกาะสิเหร่ หรือแหลมตุ๊กแก เป็นชาวเลสิงห์หรือมาซิงหรือมอเก็น (น่าจะเป็นกลุ่ม
อูรักลาโว้ย, ผู้วิจัย) ที่บ้านเหนือและแหลมหลา เป็นชาวเลกลุ่มมอเกล็น ที่จังหวัด