250 กำ�กึ๊ดกำ�ปาก
ผู้ ติดเชื้อเอดส์ได้พยายามผสมผสานภูมิปัญญาพื้ นบ้ านอื่นๆ อีกมากมายในการดูแล
ตัวเอง เพราะพวกเขาส่วนใหญ่ยังเข้าถึงระบบการแพทย์สมัยใหม่ได้ยาก
นอกจากนั้นยั งมีงานวิจัยที่พยายามจะศึกษาการรักษาทางเลื อกที่ใช้กับ
โรคอื่นๆ อีกด้วย เช่น วิทยานิพนธ์ของ Hunsa Payomyong Sethabouppha (2002)
เรื่อง ‘Buddhist Family Care Giving: A Phenomenological Study of Family Caregiving
to the Seriously Mentally Ill in Thailand’ ได้พบว่า ส�ำหรับโรคด้านจิ ตใจร้ายแรงนั้น
การดูแลรักษาของครอบครัวตามคติในพุ ทธศาสนานั้นเป็นพลังส�ำคัญในการช่วย
เยียวยาได้มากกว่าการรักษาในระบบการแพทย์สมัยใหม่
ส่วนบทความวิจั ยเรื่อง “(Re)placing health and health care: mapping the
competing discourses and practices of ‘traditional’ and ‘modern’ Thai medicine”
(Del Casino Jr. 2004) ก็ได้ ชี้ให้เห็นว่า การเคลื่อนไหวของกลุ่มผู้ติดเชื้อเอชไอวี
ลั กษณะต่างๆ นั้นเป็นส่ วนหนึ่งของการช่ วงชิงพื้นที่ของชุดความรู้ที่แตกต่ างกัน
ระหว่างการรักษาพยาบาลพื้ นบ้านกับการแพทย์สมัยใหม่ ซึ่งพบว่า หลังวิกฤติการณ์
โรคเอดส์ได้มีการรื้อฟื ้นการรักษาโรคแบบจารีตขึ้นมาใหม่กันอย่างคึกคัก เพื่อ
ช่ วยดูแลสุขภาพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี และแสดงนัยของการท้าทายอ�ำนาจของ
วาทกรรมการแพทย์สมัยใหม่ หลังจากที่เคยผูกขาดการดูแลสุขภาพในสังคมไทย
มาอย่างช้านาน
5.4 พลังภูมิปัญญากับพลวัตของการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและการเกษตร
ความสนใจศึ กษาด้านพลังความคิดและภูมิปัญญาในภาคเหนืออันดับถัดมา
คือ ภูมิปัญญาในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติซึ่งสามารถส� ำรวจและรวบรวม
ออกมาได้จ� ำนวน 25 รายการ ก่อนหน้าปี พ.ศ. 2538 ยังไม่ค่ อยเห็นงานเขียน
เผยแพร่ในด้านนี้มากนัก แต่นับจากปี พ.ศ. 2538 เป็นต้นมา มีการผลิตงานเขียน