194 กำ�กึ๊ดกำ�ปาก
ความขัดแย้งมากขึ้นว่ามีความหลากหลายได้อย่างไร หลังจากเกิดการก่อตัวขึ้น
มาใหม่ของกลุ่มชนต่างๆ ในชุมชนอย่างมากมาย การวิจัยชุมชนท้องถิ่นต่างๆ ใน
เชิงวัฒนธรรมกับการพั ฒนาทั้งหลายข้ างต้นได้ยืนยันตรงกันอย่ างหนึ่งว่า การเมือง
ของการต่อรองความหมายและความรู้ในวาทกรรมการพัฒนาระหว่างกลุ่มชนต่างๆ
ทั้งภายในชุมชนก็ดีและระหว่างชุมชนกับพลังภายนอกก็ดี ต่างก็ช่วยกันเปิดพื้นที่
ทางวัฒนธรรมให้กับการช่ วงชิงและสร้างสรรค์ ทั้งความหมายและความรู้ ใหม่ๆ
ที่น่าจะเป็นพลังส�ำคัญต่อการขับเคลื่อนชุ มชนอย่ างหลากหลายในอนาคต ซึ่ง
ครอบคลุ มการนิยามความหมายและความรู้ของทั้งความเป็นสมัยใหม่ สิทธิชุมชน
อั ตลักษณ์ของท้องถิ่น ตลอดไปจนถึงการพัฒนาในแง่มุมต่างๆ
4.5 การช่วงชิงพื้นที่ทางวัฒนธรรมในการพัฒนาความเป็นเมือง
เมื่ อเปรียบเทียบกับการพัฒนาในสังคมชนบทแล้ว การศึกษาสังคมเมืองใน
ประเด็นของวัฒนธรรมกับการพัฒนายังมีน้อยมาก ทั้งๆ ที่การเปลี่ยนแปลงในเมือง
เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและสร้างปัญหาของการพัฒนาอย่างมากมายเช่นเดียวกัน หาก
จะมีการศึกษาอยู่บ้างก็มักจะไปจ�ำกัดอยู่เฉพาะปั ญหาของชุมชนแออัด ทั้งนี้อาจจะ
เป็นเพราะเท่าที่ผ่านๆ มา นักวิจัยส่วนใหญ่เป็นคนในสั งคมเมือง และได้รับประโยชน์
จากการพัฒนาเมือง ซึ่งสร้างให้เมืองเจริญเติ บโตทั้ งทางเศรษฐกิจและทางด้าน
กายภาพ ที่ อ�ำนวยความสะดวกสบายให้คนในสังคมเมืองอย่ างมาก จนอาจจะ
หลงลืมและมองข้ ามความเป็นเมืองในเชิงวั ฒนธรรมและประวัติศาสตร์ไป ดัง
ปรากฏว่าในช่วงแรกๆ ของการพัฒนาเมืองจึงมีการท�ำลายสถานที่ทางประวัติศาสตร์
หลายแห่งในเมืองเชียงใหม่ เช่น วัดและเจดีย์ร้าง ตลอดจนก�ำแพงเมืองเก่า เป็นต้น
แม้เมืองใหญ่ ๆ ในภาคเหนือ เช่น เมืองเชียงใหม่จะมีประวัติศาสตร์ มาอย่าง
ยาวนานกว่า 700 ปี แต่การมุ่งพัฒนาทางเศรษฐกิ จและกายภาพอย่างมากท�ำให้
ความหมายของความเป็นเมืองในอดีตค่อยๆ เลือนหายไป และผู้คนในสังคมเมือง
รุ่นใหม่ก็มักจะหั นไปรับภาพความเป็นเมืองจากวัฒนธรรมตะวันตกมาแทนที่