งานวิจัยวัฒนธรรมภาคเหนือ 163
ใช้ในการนิยามพื้นที่ป่าอนุรั กษ์ ให้เป็นพื้นที่ของรัฐ และน�ำไปสู่การตอกย�้ำซ�้ำเติม
การกีดกันชาวลาหู่ออกไปจากการใช้พื้นที่ป่าอี กทางหนึ่งด้วย
ภายใต้บริบทของวาทกรรมครอบง� ำ และความพยายามกีดกันชาวลาหู่
ออกจากการใช้พื้นที่ป่าดังกล่าว การวิจัยของ สมบั ติ บุญค�ำเยืองได้พบว่าชาวลาหู่
ไม่ได้สยบยอมหรืออพยพบออกจากพื้นที่ไปเสียทั้งหมด แต่ชาวลาหู่บางส่วนยังได้
พยายามดิ้นรนต่อสู้ ผ่านการนิยามความหมายของอัตลักษณ์หรือความเป็นตัวตน
ทางชาติพันธุ์ (Ethnic Identity) ให้แตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ เพื่อรักษาความมั่นคง
ในการด�ำรงชีวิต ด้วยการช่วงชิงความหมายเกี่ยวกับพัฒนาและการอนุรักษ์ต่างๆ
อย่างซับซ้อน ไม่ว่าจะเป็นการปรับเปลี่ยนแบบแผนการใช้พื้นที่เพาะปลูก จาก
กึ่งเร่ร่ อนมาเป็นกึ่งถาวร พร้อมทั้งการรักษาพื้นที่ปลูกข้าวแบบเก่า ในความพยายาม
อนุรักษ์ความรู้ของกลุ่มชาติ พันธุ์ ของตนเอง และยังได้เข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ในการ
อนุรักษ์พื้นที่ป่าอย่างจริงจัง เพื่อช่วยสร้างความหมายใหม่ให้กับความเป็นตัวตนทาง
ชาติพันธุ์ของชาวลาหู่ในฐานะผู้อนุรักษ์ พร้อมๆ กับช่วยเสริมให้พวกเขามีอ�ำนาจ
เหนือการจัดการพื้นที่ป่าเพิ่มขึ้นด้วย (สมบัติ 2540: 187-206 )
หลังจากนั้นการเมืองว่าด้วยอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ (Politics of Ethnic Identity)
ก็ได้กลายมาเป็ นแนวความคิดส�ำคัญ ในการวิ จัยด้านวัฒนธรรมกับการพัฒนา
ดังจะพบเห็นในงานวิทยานิพนธ์อีกหลายฉบับต่อๆ มา อาทิเช่น วินัย บุญลือ (2545) เรื่อง
‘ทุนทางวัฒนธรรมและการช่วงชิงอ�ำนาจเชิงสัญลักษณ์ของชุมชนชาวปกาเกอะญอ’
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ เริ่มต้นจากความพยายามชี้ให้เห็นความหมายที่ชัดเจนของตัวตน
หรืออัตลักษณ์ว่ า มีนัยของการนิ ยามตัวเองให้แตกต่างจากคนอื่น แทนที่จะถูกคนอื่น
นิยาม ตามแนวความคิดของบาร์ธ (Barth 1969) ว่าด้วยการก�ำหนดพรมแดนของ
ชาติพันธุ์ (Ethnic Boundary) ในกรณีนี้ชาวเขาที่เคยถูกเรียกขานว่า “กระเหรี่ยง”
ก็นิยามกลุ่มชนของตนเองเสี ยใหม่ว่าเป็น “ปกาเกอะญอ” ซึ่งแฝงนัยของ
การปรับเปลี่ยนความสัมพั นธ์เชิงอ�ำนาจไว้ด้วย เพราะในกรณีที่เคยถูกคนอื่นนิยาม
กลุ่มชนนั้นก็จะกลายเป็นฝ่ายถูกกระท�ำ แต่หากนิยามตัวตนเองได้ พวกเขาก็จะมี
อ�ำนาจในการก�ำหนดตัวเองได้มากขึ้นตามมา ดังนั้นความพยายามในการนิยาม