66 โสวัฒนธรรม
ที่เรียกว่าไทด�ำเพราะนิยมแต่งกายด้วยสีด�ำ และกรณีของไทขาวเช่นเดียวกัน ที่เรียก
กั นว่า ไทขาว เพราะชาวไทขาวนิยมใส่เสื้อผ้ าและเครื่องแต่งกายด้วยสีขาว ทั้งสอง
กลุ่ม คื อ ทั้งกลุ่มไทด�ำและไทขาวต่างมีความคล้ายคลึงกันในวัฒนธรรม การเลี้ยง
ผี บรรพบุรุษของชาวผู้ไทมี 2 ลักษณะ คือ เลี้ยงประจ�ำปีที่ นิยมในวันสงกรานต์และ
เลี้ยงในการแก้บน โดยมีจ�้ำเป็นสื่อกลางและระหว่างคนกับผี มีเครื่องสังเวยต่างๆ
ในการท�ำพิธี ที่ส�ำคัญจะต้องมีลาบแดงแกงร้อน และต้องมีเนื้อสดๆ และเท้าสัตว์
ครบข้างประกอบด้วย ส่วนของหวานจะเป็ นข้าวด�ำและข้ าวแดง ดอกไม้ชาวผู้ไท
นิยมใช้ดอกจ�ำปาที่เชื่อกันว่าเป็นดอกไม้ส�ำหรับไว้บูชาผี
วิทยานิ พนธ์สาขาไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลั ยมหาสารคาม ที่ท�ำการศึกษา
กลุ่มชาติพันธุ์ผู้ ไทย พบว่ามีงานของน� ำชัย อุปัญญ์ (2538) ศึ กษาเรื่องบทบาท
พ่อล่ามชาวผู้ ไทย ต�ำบลค�ำชะอี จั งหวัดมุกดาหาร พบว่า พ่อล่าม คือ ผู้ ที่ท�ำหน้ าที่
สู่ขอเจ้าสาวจากลุงตาให้แก่ลูกล่าม และยั งมีบทบาทภายหลังการแต่งงานอีกด้วย
ซึ่งประเพณีการแต่งงานแบบผู้ไทยจะมีความแตกต่างไปจากชาวไทยอีสานในบาง
เรื่องเช่นกัน ซึ่งในส่วนนี้น่าจะสามารถจ�ำแนกแยกแยะเส้นพรมแดนทางชาติพันธุ์
ต่างๆ ให้แยกออกจากกันได้ ซึ่งแต่ละชาติพันธุ์นั้นจะมีลักษณะเฉพาะของกลุ่มเอง
เมื่อต้องอยู่รวมกับกลุ่ มต่างชาติพันธุ์ หรือเมื่อต้องปฎิ สัมพันธ์กับกลุ่ มอื่นๆ ทั้งนี้ต่าง
ก็ ขึ้นอยู่กับบริบทและสถานการณ์ ณ เวลานั้นๆ ด้วย
ผลงานของนิ ตยา เขียวสุ วรรณ (2539) ศึกษาเรื่องลายถั กหวายในเครื่องสาน
ไม้ไผ่ของชาวผู้ไทยบ้านโพน อ�ำเภอค�ำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ งานชิ้นนี้ท� ำให้พบว่า
ผู้ ไทมีการประดิษฐ์ เครื่องใช้ไม้สอยขึ้นใช้เอง ซึ่งมีความงดงามในแบบลายถักหวาย
ผู้ไทตั้งชื่อตามจิ นตนาการว่าลายถักหวาย งานของลักขณา จัตุโพธิ์ (2541) ศึกษา
เรื่องเครื่องจักสานไม้ไผ่ของชาวผู้ไทยบ้ านโพนเช่นเดียวกัน พบว่าผู้ไทบ้านโพนมี
ความเหมาะสมในการสร้างสรรค์หัตถกรรม เพราะในพื้นที่มี วัตถุดิบ คือ ไม้ไผ่ที่มี
หลากหลายพันธุ์ และเกี่ยวเนื่องกับประเพณีวั ฒนธรรมที่ยึดว่าผู้หญิงทอผ้า ผู้ชาย
ท�ำเครื่องจักสาน เช่นเดียวกันในงานของศิริ พร บุณยะกาญจน (2542) เรื่ องการผลิต
หัตกรรมไม้ไผ่ของชาวผู้ ไทยบ้านหนองห้าง ต�ำบลหนองห้าง อ�ำเภอกุฉินารายณ์