งานวิจัยวัฒนธรรมภาคอีสาน
71
วาทกรรมดั
งกล่
าวจึ
งท�ำให้
ความตายของชาวผู้
ไทย สงบนิ่
ง และถูกยึ
ดติ
ดอยู่
กั
บ
ระเบี
ยบหน้
าที่
พิ
เชฐ สายพั
นธ์
(2544) วิ
เคราะห์
ว่
า การสรุ
ปแบบนี้
ท�
ำให้
ไม่
สามารถ
มองเห็นความเปลี่ยนแปลงและความขัดแย้งภายใน ซึ่งมันจะเล็ดลอดออกมาเมื่อ
พิ
ธี
กรรมที่
เกิ
ดขึ้
นจริ
งไม่
ได้
เป็
นไปในลั
กษณะเดิ
ม เช่
น การดิ้
นรนต่
อสู้
กั
บความขั
ดแย้
ง
ทางความคิ
ดต่างๆ หรื
อกระทั่
งการต่อสู้ระหว่างความคิ
ดแบบพุ
ทธกั
บผี
เป็นต้น
จะเห็
นได้
ว่
าองค์
ความรู้
เกี่
ยวกั
บชาติ
พั
นธุ
์
ผู้
ไทย เกิ
ดจากงานศึ
กษาภาคสนาม
ทั้
งสิ้
น การน�
ำแนวคิ
ด และวิ
ธี
การศึ
กษาไปใช้
ในภาคสนามของทั้
งอาจารย์
มหาวิ
ทยาลั
ย นั
กวิ
จั
ย และนั
กศึ
กษา ล้
วนได้
สร้
างองค์
ความรู้
เกี่
ยวกั
บชาติ
พั
นธุ
์
ดั
งกล่
าว
เมื่
อวิ
เคราะห์ถึงระยะเวลาและช่วงที่
ศึ
กษาจะพบว่าเป็นช่วงของการท�
ำความเข้าใจ
ในชาติ
พั
นธุ์ ซึ่
งเป็นผลดี
เพื่
อการที่
จะค้นหาถึงความหลากหลายทางชาติ
พั
นธุ์
ส่วนการท�
ำความเข้
าใจเพื่อวิเคราะห์
ถึงสิ่งที่เกี่ยวข้
องเชื่อมโยง หรือค้นหา
ถึ
งสิ่
งที่
ท�
ำให้
ชาติ
พั
นธุ์
ผู้
ไทยต้
องผสมผสานทางวั
ฒนธรรม การปรั
บตั
วทางชาติ
พั
นธุ์
หรื
อกระทั่
งการปรั
บเปลี่
ยนรูปแบบพิ
ธี
กรรม การสร้
างสิ่
งที่
มาทดแทน หรื
อที่
เรี
ยกกั
น
ตามแนวการศึ
กษาชาติ
พั
นธุ
์
ตามแบบของนั
กคิ
ดสกุ
ลสายหลั
งทั
นสมั
ยนิ
ยม
(postmodernism) ว่
าการปรั
บเปลี่
ยนอั
ตลั
กษณ์
ทางชาติ
พั
นธุ
์
นั้
น มี
สาเหตุ
มาจาก
อะไรบ้าง กลุ่มชาติพันธุ์นั้
นๆ มีความสัมพันธ์เชิงอ�ำนาจกับกลุ่มไหนอยู่บ้าง ต้อง
ปฏิ
สั
มพั
นธ์
กั
บกลุ
่
มคนภายนอกอย่
างไรบ้
าง และที่
ส�
ำคั
ญบริ
บททางการเมื
อง
เศรษฐกิ
จและสั
งคม โดยเฉพาะอย่
างยิ่
งกระแสโลกาภิ
วั
ตน์
ที่
มี
ส่
วนเกี่
ยวข้
องโดยตรง
ต่
อการสร้
างอั
ตลั
กษณ์
ทางชาติ
พั
นธุ
์
นั้
นเป็
นอย่
างไรบ้
าง ผลงานศึ
กษาชาติ
พั
นธุ
์
อี
สาน
ในลักษณะนี้ยังไม่มีให้เห็นมากนั
ก ส่วนใหญ่จะเป็นบทความและการตั้งข้อสังเกต
ในเวที
ประชุ
มของนั
กวิ
ชาการมากกว่า ดั
งนั้
นองค์ความรู้และภาพโดยรวมของกลุ่ม
ชาติ
พั
นธุ์ผู้ไทย พอที่
จะท�ำให้เห็
นถึ
งความเป็นมาทางชาติ
พั
นธุ์ การเข้ามา การตั้
ง
ถิ่
นฐานในภาคอี
สาน การกระจายตั
วของประชากร การท�ำมาหากิ
น ตลอดจน
การปรับตัวทางชาติพันธุ์ว่า กลุ่มชาติพันธุ์นี้สามารถที่จะอยู่ร่วมกับชาวไทยอีสาน
ส่
วนใหญ่
ได้
เป็
นอย่
างดี
มี
การรั
บเอาวั
ฒนธรรมแบบอี
สานที่
มี
ความคล้
ายคลึ
งกั
นมา
ปฏิ
บั
ติ
และที่
ส�
ำคั
ญมี
การน�
ำเอาศาสนาพุ
ทธเข้
ามานั
บถื
อร่
วมไปกั
บการนั
บถื
อผี