58 โสวัฒนธรรม
จั งหวัดนครราชสีมา สุรินทร์ โดยอาศัยรถไฟเป็นพาหนะเดินทาง ส่วนรูปแบบและ
ความหมายศิลปะนั้น ดูได้จากที่อยู่อาศัย ศาลเจ้ าจีน และสถานที่เกษตรอื่นๆ ของ
คนไทย เช่น วัดไทย ศาลหลักเมือง
2.7 แนวคิดทฤษฎีและวิธีการศึกษา
จากการรวบรวมงานที่ ศึกษาเกี่ยวกับชาติพันธุ์ในอีสานมาพบว่า การศึกษา
ชาติพันธุ์ในอีสานมีความเป็ นพลวัตทั้งในเรื่ องของแนวคิดที่ ใช้ ในการศึกษา วิธี
การศึกษา กระแสการศึกษาชาติพันธุ์ในอี สานจากอดีตมาจนถึงปัจจุบัน พบว่า
ยั งคงอยู่ในแวดวงทางวิชาการ คือ ส่วนใหญ่จะเป็นงานของอาจารย์มหาวิทยาลัย
นักศึกษาสาขาวิ ชาสั งคมวิทยาและมานุษยวิทยา และสาขาวิ ชาไทยศึกษา
ข้อสังเกตอย่างหนึ่ง คือ งานศึกษาทางชาติพันธุ์ในอีสานจะไม่ค่อยถูกหยิบยกขึ้น
มาพูดถึงในสั งคมมากนัก เมื่อเปรียบเทียบกับงานศึกษาทางด้านอื่นๆ ซึ่งอาจจะ
เป็นเพราะชึ้นอยู่กับบริบททางสังคมหรือบริบททางการเมืองที่แตกต่างกันในแต่ละ
กลุ่มชาติ พันธุ์
อย่ างไรก็ตามงานศึกษาทางชาติ พันธุ์ หลายต่อหลายชิ้น ล้วนได้สร้าง
องค์ความรู้มากมายเกี่ยวกับความเป็นมาทางชาติพันธุ์ในภาคอีสาน ท�ำให้เห็นถึง
ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ การศึกษาชาติพันธุ์จากอดีตมาจนปัจจุบันนั บ
เป็นการปูพื้ นฐานเกี่ยวกั บองค์ความรู้ทางชาติพันธุ์ ซึ่งในที่นี้จะขอเรียกยุคของการ
ศึกษาชาติพันธุ์อีสานในอดีตว่า ยุคของการค้นหาความหลากหลายทางชาติพันธุ์
งานหลายชิ้ นชี้ให้เห็นถึ งต�ำแหน่งแห่งที่ของกลุ ่มชาติพันธุ์ วั ฒนธรรมของกลุ่ ม
ชาติพันธุ์ ได้เป็นอย่างดี ซึ่งเมื่อมองหาแนวทางการศึกษาชาติพันธุ์ก็ท�ำให้พบว่า
ยุ คก่อนหน้านี้จะน�ำแนวทางการศึกษาชาติพันธุ์ ในแบบโครงสร้างนิยมเป็นหลัก
ส� ำหรับงานของนักศึ กษาจะพบว่ามีงานวิทยานิพนธ์ ของนักศึกษาสาขาวิชาไทยคดี
ศึกษา ของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ที่ค่อนข้างโดดเด่นและมีจ�ำนวนมาก ซึ่ง
นักวิจัยชาติพันธุ์อีสานเลี่ยงไม่ได้ที่จะไม่มองหางานเหล่านั้นเพื่อใช้ เป็นแนวทางหรือ
เพื่อการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง เพื่อใช้ในการที่จะศึกษาชาติพันธุ์ในอี สาน
ผลงานศึ กษาความหลากหลายทางชาติพันธุ์ อาจจะพิจารณาจากลักษณะ