งานวิจัยวัฒนธรรมภาคอีสาน 57
เสียงในภาษาโส้ได้จัดแบ่งเป็นหน่วยเสียงพยัญชนะ หน่วยเสียงสระ ลั กษณะ
น�้ำเสียงและโครงสร้างบริบท
ขณะเดี ยวกัน เอมอร ชื่นชม (2542) ได้ศึกษาเปรียบเทียบค�ำศัพท์ภาษาโส้ใน
จังหวัดสกลนคร จังหวัดนครพนม และจั งหวัดมุกดาหาร โดยได้ศึกษาผู้บอกภาษา
พบว่า ภาษาโส้ทั้ง 3 ถิ่น มีการใช้ศัพท์แบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ ประเภทที่ 1
ศัพท์เหมือนกันทั้ง 3 ถิ่น รวม 600 หน่วยอรรถ ประเภทที่ 2 ใช้ศัพท์แตกต่างกันทั้ง
3 ถิ่น รวม 345 หน่วยอรรถ และประเภทที่ 3 ใช้ศัพท์เหมือนกันบางส่วน ต่างกัน
บางถิ่น รวม 578 หน่วยอรรถ และพบว่าเมื่ อเปรียบเทียบจ�ำนวนศัพท์ ที่ชาวโส้ใช้นั้น
มีการเปลี่ยนแปลงไปจากศัพท์ดั้งเดิมของภาษาโส้ 3 ถิ่น จ�ำนวน 883 หน่วยอรรถ
เราอาจจะสรุปได้ ว่า นักวิจัยหลายท่านได้แสดงให้เห็นว่าไทยโส้ เป็นกลุ่ม
ของภาษาออสโตรเอเชียติค ที่มีลักษณะของการใช้ภาษาที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ โดย
ไทยโส้มีแต่ภาษาพูดไม่มีภาษาเขียน
อัมพร ยะวรรณ (2543) ได้ศึกษาชาวไทยแสกเต้นสาก ซึ่งเกี่ยวข้องกับ
กระบวนการขัดเกลาทางสังคมของกลุ่มชาติ พันธุ์แสก บ้านอาจสามารถ อ�ำเภอเมือง
จังหวัดนครพนม นอกจากนี้ยังพบว่า ชาวไทยแสกเต้นสากประกอบด้วยผู้เต้นสาก
ไม้สากที่ใช้เต้น เครื่องดนตรีที่ใช้บรรเลง เพลงที่ใช้ ร้องประกอบเป็ นภาษาแสก
ประเพณีการเต้นสากนี้เป็นกระบวนการขัดเกลาทางสังคมที่ มีอิทธิพลมาตั้งแต่
วัยเด็กจนถึงวัยชรา นอกจากนี้ อัมพร ยะวรรณ (2543) ได้บันทึกกระบวนการ
ขัดเกลาทางสังคม ซึ่งเน้นกรณีหลักบ้านอาจสามารถ ซึ่งแสดงถึงการรักษาประเพณี
โดยมีลักษณะของกระบวนการขั ดเกลาที่มีอิทธิพลตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยชรา ท�ำให้
กระบวนการขัดเกลามีลักษณะที่ เอื้อต่ อการรักษาศิลปะและวัฒนธรรมเป็ นอย่างยิ่ง
ส�ำหรับธรรมศักดิ์ ชิตทรงสวัสดิ์ (2543) ได้ศึกษารูปแบบและคติความเชื่อ
ที่ปรากฏในผลงานศิลปะแบบอย่างจีนในอ�ำเภอเมือง จั งหวัดร้อยเอ็ ด โดยถามว่า
ชาวจีนเคลื่อนย้ายเข้ามาอยู่ ในจังหวัดร้อยเอ็ด มีอยู่ 2 เส้นทางคือ ทางแรกผ่านทาง
จังหวัดนครราชสีมา มหาสารคาม โดยอาศัยขบวนวั งต่างๆ และทางที่สองผ่านทาง