48 โสวัฒนธรรม
สูตรบ้านหัวข้อ และสูตรบ้านเหล่าส�ำราญ ความสัมพันธ์ระหว่างอุกับวิถีชีวิตของ
ชาวผู้ไทยก็คือ น� ำอุไปใช้ในพิธีเลี้ ยงผีตาแฮก พิธีเหยา และพิธีแต่งงาน ทั้งนี้จะเห็น
ว่าชาวผู้ไทยยังคงนับถื อผีบรรพบุรุษจากอดีตจนถึงปัจจุบัน
นอกจากนี้ ศิริพร บุณยะกาญจน (2542) ได้ศึกษาภูมิปัญญาของชาวผู้ไทย ใน
การผลิตหัตถกรรมไม้ ไผ่ ที่พื้นที่บ้านหนองห้าง ต�ำบลหนองห้าง อ�ำเภอกุฉินารายณ์
จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยพบว่า ชาวผู้ไทยได้ผลิตหัตถกรรมไม้ไผ่เพื่อจ�ำหน่ายและใช้ สอย
ในครัวเรือน โดยได้ รับการถ่ายทอดจากบรรพบุรุษคือ กระติ บข้ าว ข้อง กระบุง
กระด้ง มวยนึ่งข้าว ซอน และกระเป๋าลายขิด ทั้งนี้ชาวผู้ไทยจะมีรายได้เดือนละ
500 – 2,400 บาท ท�ำให้ชาวบ้านรู้จักการเก็บออม สามารถจ่ายภาระหนี้สินได้
ส�ำหรับภูมิปัญญาของชาวผู้ไทยอีกอย่างหนึ่งคือ การท�ำลวดลายสักหวาย
ในเครื่องจักสานไผ่ ในบ้านโพน อ�ำเภอค�ำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ปรากฏผลจาก
การศึกษาพบว่า เครื่ องจักสานไม้ไผ่ที่ใช้ในชีวิ ตประจ� ำวัน ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของ
ชาวบ้าน โดยเครื่องจักสารจะมีความแข็ งแรงและคงทน (นิตยา เขียวสุวรรณ, 2539)
เอกลักษณ์ อย่างหนึ่ งของชาวผู้ไทยก็คือ การทอผ้าไหมแพรวาที่ บ้านโพน
อ� ำเภอม่วงค�ำ จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยการทอผ้าแพรวาที่บ้านโพนทั้งหมด ซึ่ งผู้หญิง
จะเป็นผู้ท�ำหน้าที่ทอ ชาวผู้ไทยมีความเชื่อว่า การทอผ้าแพรวาคือกระบวนการ
ท�ำงาน ที่ช่วยฝึกฝนลูกผู้หญิงให้มีคุณสมบัติของความเป็นกลุสตรีได้อย่างเหมาะ
สม นอกจากนี้ชาวผู้ไทยมีภูมิ ปัญญาในการทอลวดลายที่ปรากฏบนผ้าแพรวา ซึ่ง
มีความหมายที่เกี่ ยวข้องกับความเป็นสิริมงคลตามความเชื่ อของชุมชน (สุภาวดี
ตุ้มเงิน, 2538)
เราอาจจะกล่าวได้ว่าพลังความคิดและภูมิปัญญาของกลุ่มชาติพันธุ์หลาย
ชาติพันธุ์ แม้ว่าจะเป็นความหลากหลายทางชาติพันธุ์ที่ได้เห็นองค์ความรู้ต่างๆ นั้น
กลุ่มชาติพันธุ์มีความเชื่อต่อผีบรรพบุรุษ โดยผ่านพิ ธีความเชื่อต่างๆ เช่น ชาวกะเลิง
มีองค์ความรู้หรือภูมิปัญญาต่อการรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ท�ำให้
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมยังมีอยู่อย่างหลากหลาย