276 โสวัฒนธรรม
สร้างไว้กลางน�้ำสามารถป้องกันมดปลวกขึ้นไปท� ำลาย “หนังสือผูก” เหล่านี้อย่าง
ได้ผล สถาปนิกพื้นบ้านมักออกแบบให้เป็นเรือนหลังเดียวโดดๆ ดังนั้น หอไตร จึง
เป็นแหล่งศึกษาค้นคว้าทางพระพุทธศาสนาและเป็ นทั้งปูชนียสถานที่ควรแก่การ
กราบไหว้ของพุทธบริษัทอีกด้วย สุพาสน์ แสงสุรินทร์ (2542) ศึกษาองค์ประกอบ
ทางศิลปะ รูปแบบ ลวดลายและความสัมพั นธ์ระหว่างซุ้ มประตูโขงวัดกับวิถีชีวิตชาว
บ้าน พบว่าองค์ประกอบหลักได้แก่ โครงสร้าง รูปแบบ ขนาดและวัสดุที่ใช้ในการ
สร้างซุ้มประตูโขงและองค์ประกอบเสริมได้แก่ ลวดลายและวัสดุที่ใช้ในการตกแต่ ง
ลวดลายที่สะท้อนให้เห็นความอุดมสมบูรณ์ของท้องถิ่น
มุมมองของวิกฤตของสิมอี สาน ลักขณา จินดาวงษ์ (2546) ศึกษาลักษณะ
ทั่วไปของสิมอีสาน ซึ่งได้แก่ สิมโปร่ง(สิมโกง) เป็นสิมท้องถิ่นแบบดั้งเดิม จะก่อ
ผนังปิดทึบเฉพาะส่วนด้านหลังของพระประธานและสิ มทึบ เป็นสิมรุ่นใหม่ บางครั้ง
เรียกว่า “สิมมหาอุด” จะก่อผนังทึบด้วยอิฐทั้งสี่ด้านยกเว้นช่องประตูและหน้าต่าง
สิ มมักสร้างพร้อมกับหอแจกและหอไตร แรงงานและก�ำลังทรัพย์ได้มาจากการ
บอกบุญชาวบ้าน สถาปัตยกรรมพุทธสถานจึงเปรียบเสมือนตัวแทนของจิ ตวิญญาณ
ความศรัทธา ความเชื่อ โลกทัศน์ของบรรพบุรุ ษอีสาน สถานการณ์สิมในปัจจุบัน
สิ มได้ช�ำรุดทรุดโทรมไปตามเวลาประกอบกับเกิ ดการเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ
และการเมื อง ปิยะศักดิ์ ปักโคทานัง (2540) ศึกษารูปแบบโครงสร้ างและ
ความหมายของบทบาทธรรมาสน์สิงห์กับวิถีชีวิ ตชาวบ้ าน พบว่าธรรมาสน์สิงห์
สร้างระหว่างพ.ศ.2468-2470 โยความร่วมมือของชาวเวียดนามและชาวบ้านใน
ท้องถิ่น เพื่อให้เป็นสถาปัตยกรรมที่ใช้แสดงธรรมเทศนาในประเพณีบุญมหาชาติ
รูปแบบและโครงสร้างมีฐานปูนปั้นเป็นรูปสิงห์รองรับเรื อนธรรมาสน์ที่ก่อด้วยอิฐ
ถื อปูน มีการประดับตกแต่งฐานและตัวเรือนให้เป็ นภาพจิตรกรรมแบบผสม หลังคา
มีโครงสร้างเป็นไม้ ศิลปะได้รับอิทธิพลจากจีนและเวียดนามผสมผสานกับท้องถิ่น
ส�ำหรับการศึกษาหัตถกรรมประกอบด้วยการศึกษา หัตถกรรมในฐานะของ
องค์ความรู้และการพั ฒนา ศุภชัย สิงห์ยะบุศย์และคณะ (2545) ศึ กษาถึงรูปแบบ
ศิลปะและการจัดการทอผ้าที่ส่งผลต่อความเข้มแข็งและการพึ่งตนเองของชุ มชน