266 โสวัฒนธรรม
ของชาวไทยโคราช ศึกษาอาศัยวีธีการคิด แนวคิ ด ทฤษฎีทางมานุษยวิทยาการ
ดนตรี โดยศึกษาถึงรูปแบบเนื้อหา วิธีการเล่นเพลงและเนื้อร้อง เพื่อดูพัฒนาการ
ของเพลงตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน พบว่าเพลงโคราช มีการพัฒนาการเปลี่ยนรูปแบบ
เนื้อหา และวิธีการเล่นเพลงมาตลอด เพราะความคิดสร้างสรรค์ของหมอเพลงและ
รสนิยมของผู้ฟัง ที่ส�ำคัญคือ การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมของชุ มชน
ไทยโคราช ท� ำให้เกิดมีเพลงโคราชแบบต่างๆ เพิ่ม รวมทั้ง วีระ เลิ ศจันทึก (2541)
ศึกษาเพลงโคราชในกระแสโลกาภิวัตน์ พบว่า องค์ประกอบและศิลปะการแสดง
เพลงโคราชของหมอเพลงรุ่นครู และหมอเพลงอาชีพที่แสดงแบบดั้งเดิมยังคงรักษา
ขนบเดิม คือ ฉันทลักษณ์ของเพลงยังคงสั มผัสอยู่ ใช้ภาษาโคราชที่เป็นศัพท์เฉพาะ
ศิลปะการแสดงยังคงยึดถือความเชื่อเดิม วิเศษ ชาญประโคน (2539) ศึกษาวิเคราะห์
องค์ประกอบและคุณค่าทางสังคมของกันตรึม โดยศึกษาเชิงคุณภาพ พบว่า ด้าน
คุณค่าทางสังคมของกันตรึมสะท้อน 3 ด้านคือ วิถีชีวิต ระบบครอบครั วและเครือญาติ
สั งคมและวัฒนธรรม โดยชาวอีสานใต้ท�ำนาเป็นอาชีพหลัก ทอผ้าและเลี้ยงส่งเสริม
มีความเชื่อ และศรัทธาในพุทธศาสนา เชื่อโหราศาสตร์ ค่านิยม เลือกคนิ วด�ำเป็นคู่
มีคติสอนใจชายหญิ งเรื่องครองรักให้ มั่นคงในรั กให้เกียรติ กัน ด้านครอบครัว
เครือญาติมีลักษณะระบบขยาย ชายเป็นหัวหน้า แบ่งหน้าที่กันชัดเจน ยึดมั่นใน
ธรรมเนียมประเพณีอย่างเคร่งครัด โฆสิต ดีสม(2544) ศึกษาพัฒนาการของกันตรึม
บ้านดงมัน ต�ำบลคอโค อ�ำเภอเมือง จังหวัดสุ รินทร์ ในวิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร
มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เกี่ยวกับการบรรเลงเพลง การขับร้องและ
การฟ้อนร�ำของกันตรึม บ้านดงมัน ต.คอโค อ.เมือง จ.สุรินทร์ พบว่ากันตรึมบ้าน
ดงมัน เดิมมีองค์ประกอบดนตรีแบบดั้งเดิม ต่อมาได้พัฒนาการโดยน�ำเอาเครื่อง
ดนตรีสากลเข้ามาประกอบในการบรรเลง องค์ประกอบด้านบทเพลง แบ่งเป็น 6
ประเภท ได้ แก่ บทเพลงประกอบการไหว้ครู บทเพลงส�ำหรับขบวนแห่ บทเพลง
เบ็ดเตล็ด บทเพลงในพิธีกรรม บทเพลงกันตรึมใช้ประกอบการแสดง บทเพลงกัน
ตรึมประยุกต์ ซึ่งได้พัฒนาองค์ประกอบด้ านบทเพลงขึ้นตามโอกาสต่ างๆ มีการ
พัฒนารูปแบบและมีการลงทุนเตรียมการปรับปรุงรุปแบบวงกันตรึมอยู่ตลอดเวลา
พรรณราย ค�ำโสภา (2542) ศึกษาวิเคราะห์เพลงประกอบการแสดงพื้นบ้าน บทเพลง