262 โสวัฒนธรรม
มีประวัติและพัฒนาการ 3 ทาง คือ พัฒนามาจากลัทธิบูชาพญาแถนหรื อผีฟ้า
พัฒนามาจากประเพณีความเชื่อในพระพุทธศาสนา และพัฒนามาจากประเพณี
เกี้ยวพาราสี ระหว่างหนุ ่มสาว ด้านกระบวนการปรั บเปลี่ยนทางวัฒนธรรมดนตรี
ของหมอล�ำพบว่า เกิดจากปัจจัยหลายด้าน กับการผสมผสานภูมิปัญญาพื้นบ้าน
นิทราพร ทิพา (2539) วิเคราะห์เนื้อหาของเพลงพื้นบ้านหมอล�ำที่สะท้อนถึงความเชื่อ
ค่านิยม ขนบธรรมเนียมประเพณี การด�ำเนิ นชีวิต และความรู้ด้านต่างๆ ของชาว
อี สาน เพลงพื้นบ้านหมอล�ำที่น�ำมาวิเคราะห์มีจ�ำนวนทั้งสิ้น 25 ชุด รวม 267 เพลง
โดยรวบรวมจากเทปเพลงพื้นบานหมอล�ำ ที่วางจ� ำหน่ายในประเทศไทย ในช่วง
เดือนมกราคม-ธันวาคม (2538)
ส่วนดนตรีและการแสดง ในสังคมภาคตะวั นออกเฉียงเหนื อ มีความ
หลากหลายทางวัฒนธรรมดนตรี การแสดงท่ามกลางความหลากหลายทาง
วัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ ปิยพันธ์ แสนทวีสุข (2541) การสร้างฐานข้อมูลทาง
ดนตรีและศิลปะการแสดงพื้นบ้ านอีสาน โดยเนื้ อหามี 2 ส่วนคือ ด้านเครื่องดนตรีพื้น
บ้านอีสาน มีเนื้อหา 34 เรื่อง และด้านศิลปะการแสดงพื้นบ้านอีสาน มีเนื้ อหา 32 เรื่อง
เมื่อพิจารณาความเหมาะสมของโปรแกรมรายด้านพบว่าด้านกายภาพของ CD-ROM
มีความเหมาะสมมาก ด้านเนื้อหาของฐานข้อมูล พบว่าเสียงดนตรีประกอบและ
การแบ่ งเนื้ อหาสามารถสร้างความเข้าใจเนื้อหาเหมาะสมระดั บมากด้านรูปแบบ
กราฟฟิ กและมัลติมีเดี ย พบว่าความเข้าใจในการอ่านหน้าจด/ปุ่มการใช้ งาน
เหมาะสมมาก คมกริช การินทร์ (2542) กล่าวถึงเกี่ยวกั บดนตรีของชาวภูไท จังหวัด
กาฬสินธุ์ ซึ่งดนตรีของชาวภูไทกลุ่มนี้ส่วนใหญ่เป็นการเล่ นเพื่อความบันเทิงหรือ
เล่นเพื่อประเพณีชีวิต เช่น พอถึงยามค�่ำคืน หนุ่มสาวชาวภูไทต่างพากันเป่าแคน
ดีดพิณ ไปตามบ้านที่มีสาวๆ เพื่อไปพูดคุย บางทีก็ไปตามตูบ (กระท่อม) หรือไป
ตามข่วง (ลานบ้าน) ที่มีสาวๆ ลงมาเข็นฝ้าย
คริสเตียน บาวเวอร์ (2536) ศึกษาการแสดงเจรียงเบริญ เป็นเพลงพื้นฐาน
เขมรที่มีลักษณะการขับเหมือนกับการขับล�ำของหมอล�ำลาว มงกฎ แก่นเดียว (2537)
กล่าวถึ งกันตรึม ดนตรี ไทย เชื้อสายเขมร เป็นดนตรีพื้นเมืองในท้องถิ่นที่ประชาชน