264 โสวัฒนธรรม
ประกาศยกย่องเชิดชุเกียรติแก่บุคคล คือ นายสวน ผ่องแผ้ว ผู้ซึ่งเป็นหัวหน้าคณะ
ละครหุ่นอีสาน “เพชรหนองเรื อ” นอกจากนี้ภายในหนังสือเล่ มนี้ยังมีบทความที่
เกี่ยวกับวัฒนธรรม ได้แก่ โครงการสืบสานวัฒนธรรมไทย 2538 - 2540 ซึ่งกล่าวถึง
ภูมิหลัง สภาพปัจจุบัน และปัญหาทางวัฒนธรรม ตลอดจนยังมีประวัติความเป็นมา
หนังตะลุงอีสาน ละครหุ่ นอีสาน และยังมีบทความเกี่ยวกับวัฒนธรรมในด้านต่างๆ
ศิลปะการแสดงที่แพร่อิทธิพลมาจากทางภาคใต้ มาเป็นการแสดงท้องถิ่นคือ
หนังตะลุงอีสานหรื อหนังประโมทัย สุริยา สมุทคุปติ์และคณะ (2535) ศึกษาเกี่ยวกับ
หนังประโมทัยของคณะหนังประโมทัยจากบ้านสระแก้ ว ต.บ้านฝาง อ.บ้านฝาง
จ.ขอนแก่น ที่ได้รับอิทธิพลจากหนังตะลุงภาคใต้ โดยผ่านประสบการณ์ในการใช้
ชีวิตช่วงท�ำงานนอกหมู่บ้าน แล้วจึงประยุกต์หนังตะลุงให้ เข้ากับลักษณะท้องถิ่น
อีสาน โดยเฉพาะในการแสดงหมอล�ำ และมีชาวบ้านกลุ่มหนึ่งด�ำรงชีวิตด้วยการ
ออกเร่แสดงประโมทัยเพื่อหารายได้นอกฤดูกาลท�ำนา
ในส่วนของดนตรี รัชวิทย์ มุ สิการุณ (2544) ศึกษาเกี่ยวกั บแคน พบว่า
แคน เป็นเครื่องดนตรีตระกูลเป่าชิ้นเดียวในโลกที่บรรเลงในครั้งเดียวได้หลายเสียง
ประสานพร้อมกันในลักษณะการประสานเสียงเพลง ได้ถึง 11 เสียงและสามารถ
ท�ำให้เกิ ดเสียงยาวนานติดต่ อกันได้ตลอดการบรรเลง ด้วยความสัมพันธ์ต่อกัน
ช้านานของประเทศไทยและประเทศสาธารณรัฐประชาชนลาว เป็นเมืองพี่เมื องน้อง
แคนจึงเป็นดนตรีที่นิยมเล่นกันมากใน 2 ประเทศแห่งลุ่มน�้ำโขง กล่าวได้ว่า เป็น
เครื่องดนตรีที่มี “รากร่วม” ทางวัฒนธรรมและมี “รากเริ่ม” จากที่เดียวกัน ด้วย
เหตุ นี้เองมนต์เสียงแคนจากแดนจ�ำปาเป็นเรื่อง “สุ ดสะแนน” และอยู่ในความนิยม
ของคนลาวอย่างไม่เสื่อมคลาย เนื่องมาจากค่านิยมและคุณค่าของแคน การด� ำรง
ชี วิตอยู่อย่างเพียงพอของศิลปินและการรับวัฒนธรรม การดนตรีลูกทุ่งหมอล�ำจาก
ประเทศไทย ทั้งนี้ในบทความของวิศิษฏ์ ดวงสงค์ (2541) เกี่ยวกับ แคน ยอดดนตรี
พื้นเมืองไทยอีสาน พบว่าเครื่องดนตรีเรียกว่าแคนของชาวพื้นเมืองไทยอีสานมีความ
เป็นมาไม่แน่ชัด มีแต่เรื่องปรัมปราที่เล่าขานสืบๆ กันมาแคนของชาวพื้นเมืองไทย
อี สานมีอยู่ 4 ชนิด ดังนี้คือ แคนหก แคนเจ็ด แคนแปด และแคนเก้า แคนจัดเป็นยอด