206 โสวัฒนธรรม
2. พลังชุมชน มีผลงานวิจัยที่เกี่ ยวข้องกับพลังชุมชนจ�ำนวน 14 เรื่อง
เช่น ผลงานวิจัยของวิเวศ ศรีพุทธา (2541) การพัฒนาคุณภาพและบทบาทผู้น�ำ
สตรีระดับหมู่บ้านเพื่อการพั ฒนาชุมชน จังหวัดหนองคาย พบว่าลักษณะส�ำคัญที่
แสดงถึ งการเป็นผู้น�ำสตรีที่มีคุณภาพ ได้แก่การเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อสถาบัน
ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ไม่มั่วสุมอบายมุข ซื่อสัตย์สุจริต จริงจังในการ
ท�ำงาน รับผิดชอบต่อหน้าที่และเป็นผู้ มีสุขภาพจิตดี ผลงานของพระมหาชูศั กดิ์
น้อยสันเที ยะ (2545) บทบาทพระสงฆ์ในการพั ฒนาชนบทในภาคตะวันออก
เฉียงเหนือ พบว่าพระสงฆ์ มีบทบาทตามอุดมคติทางศาสนา มี การเผยแผ่ การ
อบรมสั่งสอนศีลธรรม เป็นผู้น�ำด้านพิธีกรรมทางศาสนาส่วนบทบาทตามความ
รู้สึก ได้แก่ ด้านการพัฒนาจิตใจ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมแก่
ชุมชนอยู่ในระดับมาก และผลงานของโสพิศ หมัดป้องตัว (2546) ปัจจัยส่งเสริม
ความเข้มแข็ งให้กลุ่ มผู้รับงานไปท� ำที่บ้านในภาคตะวั นออกเฉียงเหนือพบว่า
สมาชิกกลุ ่ ม ผู้น�ำกลุ่ม และเจ้ าหน้าที่ที่เกี่ ยวข้องกับกลุ่มผู้รับงานไปท�ำที่บ้านมี
ความคิดเห็นต่อปัจจัยที่ส่งเสริมความเข้มแข็งแตกต่างกันไปบ้าง สมาชิกกลุ่มเห็น
ว่าปัจจัยที่ส�ำคัญที่สุดคือผู้น�ำกลุ่มเป็นผู้มีบทบาทส� ำคัญที่สุดในการส่งเสริมความ
เข้มแข็ งให้กลุ่ มทุ กขั้นตอนการด�ำเนินงานของกลุ่ม ทั้งนี้ เนื่องจากกลุ่มผู้ รับงาน
ไปท�ำที่บ้านเป็ นก�ำลังแรงงานนอกระบบ การเอาใจใส่ กันเองระหว่ างผู้น�ำกับ
สมาชิกกลุ่มมี ความจ�ำเป็นและสมาชิกต้องการ นอกเหนื อค่าตอบแทนที่ กลุ่ ม
ได้รั บคือคุณค่าทางสังคม ที่ผู้รับงานไปท�ำที่บ้านมี โอกาสดูแลครอบครัวไม่ต้อง
ย้ายถิ่นฐานไปหางาน มี ทักษะได้รับความรู้ใหม่ๆ โดยผลการวิจัยพบว่า นอกเหนือ
จากกลุ่มผู้น�ำชุมชนที่ถือว่าเป็นผู้มีบทบาทส�ำคั ญในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่
ชุ มชนแล้ว กลุ่มพระสงฆ์และกลุ่มสตรี ก็ ถือได้ว่าเป็นผู้มีบทบาทส�ำคัญในการ
ระดมพลังมวลชนให้ออกมามีส่วนร่วมในการพั ฒนาชุมชนให้มีความเจริญก้ าวหน้า
มีคุณภาพชี วิตและการบริการด้านสวัสดิการต่างๆ ในชุมชนได้เป็นอย่างดียิ่ง
โดยเฉพาะอย่ างยิ่งพระสงฆ์ ถื อได้ว่าเป็ นผู้มีบทบาทส� ำคัญในการให้
ค�ำปรึกษาและประสานงานกับประชาชนหรือหน่วยงานต่างๆ ได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้