158 โสวัฒนธรรม
สามารถควบคุมปัญหาข้อขัดแย้งในสังคมอีสาน ผลการศึกษาใน 3 จังหวัด คือ
มุกดาหาร ขอนแก่นและอุบลราชธานี แสดงให้เห็นว่าทุกหมู่บ้านรู้จักและเข้าใจ
ระบบเจ้าโคตรในชื่ อที่แตกต่างกันออกไป ส่วนบทความของชนุตรา อิ ทธิธรรมวินิจ
(2542) ร้อยแปดคะล�ำของชาวไทยอีสาน งานชิ้นนี้ ศึกษาคะล�ำ (taboo) ซึ่งเป็นภาษา
อีสานที่ผู้อาวุโสหรือผู้เฒ่าใช้ทักท้วงการกระท�ำที่เป็นสิ่งไม่ดี ไม่งาม ไม่เหมาะสม
คะล�ำจึงเป็นสิ่ งศักดิ์สิทธิ์ที่ถูกทักท้ วงจะไม่กล้ากระท�ำต่อไป คะล�ำจึงเป็นจารีต
ประเพณี และจริ ยธรรมของชาวไทยอี สานที่ยังคงถือปฏิบัติ ต่อมาจนถึงปัจจุบัน
อย่างไรก็ตาม คะล�ำเป็นปัจจัยหนึ่งที่ท�ำให้เกิ ดปัญหาทางพฤติกรรมสุ ขภาพไม่
พึงประสงค์ เนื่องจากคะล�ำที่เกี่ยวข้องกับการบริโภค โดยเฉพาะอย่างยิ่งคะล�ำใน
หญิงมีครรภ์ หญิงหลังคลอด
ส�ำหรับวารีรัตน์ ปั ้นทอง (2543) ได้ศึกษาวัฒนธรรมกับการบริโภคอาหาร
ของชาวไทยเชื้ อสายเวียดนามในเขตเทศบาลเมื องอุบลราชธานี พบว่า ชาวไทย
เชื้อสายเวียดนามอพยพมาตั้ งถิ่นฐานในจังหวัดอุบลราชานีในปีพ.ศ 2488 มีอาชีพ
ปลูกผัก ช่างเหล็ก ช่างซ่อม ขายหมูยอ ขายอาหารเวียดนาม เป็นต้น วัฒนธรรม
การบริโภคอาหารของชาวไทยเชื้อสายเวียดนาม รับเอาวัฒนธรรมการบริโภคจาก
ประเทศจีนและฝรั่งเศสและผสมกลมกลืนวัฒนธรรมของท้องถิ่นที่อาศัย ซึ่งบริโภค
อาหาร 3 มื้อ คือ มื้อเช้า คือก๋วยจั๊ บ มื้อเที่ยวคือเฝ๋อและอาหารอีสาน อาหารมื้อ
เย็นคือแกงจืด ผัดผัก ต้มหมู วีธีการเปลี่ยนแปลงที่มีผลต่อการบริโภคอาหารมีปัจจัย
ด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
เราอาจกล่ าวได้ว่า การส� ำรวจองค์ความรู้การวิจัยวัฒนธรรมในภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือภายใต้ประเด็นพลังความคิดและภูมิปัญญา ที่แยกวิเคราะห์
ตามกรอบการศึกษาด้านพลังความคิดและอุดมการณ์ ด้านการศึกษาภูมิปัญญา
ด้านทุนเศรษฐกิ จ และด้านการศึกษาภูมิปัญญาในฐานพลังชุมชนนั้น ต่างสะท้อน
ให้เห็นองค์ความรู้ ที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมมากมายของชุมชนอีสาน และมีการ
ปรับเปลี่ยนไปตามบริบทของสังคมในแต่ละช่ วง อย่างไรก็ตามนั้น งานศึกษาทุกชิ้น
ใช่ว่าจะชี้ให้ เห็นแค่เรื่ องขององค์ความรู้ ที่ขีดกรอบเฉพาะเรื่ องของเนื้อหาของ