150 โสวัฒนธรรม
หลากชนิด และเดิมเศรษฐกิจเป็นแบบยังชีพและต่อมามีการค้าแบบทุนนิ ยมท�ำให้
เศรษฐกิจของหมู่บ้านเปลี่ยนไป มีการตัดไม้เผาถ่านเพื่อการค้า รวมทั้งโครงสร้าง
ปัจจัยพื้นฐานมีมากขึ้นโดยเฉพาะถนน นอกจากนี้ สมดังจิต กีรติพลพงษ์ (2543)
ได้ศึกษาปัจจัยที่ ท�ำให้เกิ ดการเปลี่ยนแปลงอาชีพทอผ้าไหมมัดหมี่ของชาวบ้าน
โคกกุง ต�ำบลดอนกอก อ�ำเภอนาโพธิ์ จังหวัดบุรีรัมย์ พบว่า เดิมชาวบ้านมีความ
ช� ำนาญในการทอผ้าไหมมัดหมี่มาแต่บรรพบุรุษ ซึ่งเป็นการทอเพื่อยังชีพ และเริ่ม
มาจ�ำหน่ายในปีพ.ศ.2524 และภายหลังการท�ำนาเริ่มประสบปัญหา ชาวบ้ านจึงท�ำ
อาชีพทอผ้าไหมมัดหมี่ควบคู่กันไป ส่วนปั จจัยที่ท�ำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอาชี พนั้น
พบว่า มาจากเรื่ องรายได้ และการประกวดผ้าไหมมัดหมี่
งานวิจัยของบัวพันธ์ พรหมพักพิง (2545) เรื่อง เศรษฐกิจชุมชนหมู่บ้าน
อี สานห้าทศวรรษหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 กรณีศึกษาบ้านท่ า เป็นงานที่ศึกษา
การเปลี่ ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมของหมู่บ้าน และศึกษาพลังหรือปั จจัย
ที่สามารถท�ำให้ชุมชนด�ำรงอยู่ได้และพัฒนาต่ อไปอย่างมีศักดิ์ศรี โดยใช้ วิธีการ
วิจัยเชิงคุณภาพ พบว่า บ้านท่าก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 2465 เศรษฐกิจบ้านท่าในยุคแรก
มีการท�ำมาหากิ นแบบยังชีพควบคู่กับการผลิตและค้าเกลือ ในช่ วงทศวรรษที่
2500 ชาวบ้านเริ่มปลูกพืชเศรษฐกิจ คือ ปอ ในปัจจุบันครัวเรือนบ้านท่า มีรูปแบบ
การยังชีพที่ส� ำคัญ 2 รูปแบบคื อ 1) อาศัยที่ดินหรื อท�ำการเกษตรเป็ นหลัก
2) เป็นการยังชีพโดยการหาอยู่หากิน อาศัยทักษะและประสบการณ์แบบดั้งเดิม
บวกกับทรัพยากรธรรมชาติ และงานวิจัยของจุรีรัตน์ ผลดี (2544) เรื่อง การเปลี่ยนแปลง
วัฒนธรรมการหาปลาของชุมชนลุ่ มน�้ำมูลตอนปลายภายหลังการสร้างเขื่อนปากมูล
การศึกษาการเปลี่ยนแปลงภายหลั งการสร้ างเขื่อนปากมูล วิถีชีวิ ตของชุมชน
ลุ่มน�้ำมูลตอนปลายพึ่งพิงทรัพยากรปลาจากแม่น�้ำมูลในการด�ำรงชีวิต วั ฒนธรรม
การหาปลาของชาวประมง เริ่มจากการสังเกตปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ใน
แต่ละฤดูกาลและศึกษาลักษณะนิสัยของปลา จนน�ำไปสู่การคิดค้นเครื่องมือจับ
ปลารูปแบบต่างๆ เครื่องมือจับปลาที่ถูกคิดค้นขึ้นเพื่อให้จับปลาที่ตนต้องการ ต้อง
สอดคล้ องกับลักษณะทางธรรมชาติและรักษาความอุดมสมบูรณ์ไว้ ให้ลูกหลาน