146 โสวัฒนธรรม
27-29 มีนาคม 2545 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์กรมหาชน) งานชิ้นนี้ศึกษา
เพื่อที่จะเข้าใจว่ าผู้หญิงมีความสามารถอ่ าน (ภาษาไทยกลาง) ได้อย่างไร และ
เข้าถึงความรู้ทางพิธีกรรมศาสนาโดยใช้ความสามารถนี้ในการท�ำความเข้าใจและ
ประพฤติปฏิบัติทางศาสนาได้อย่างไร โดยศึกษาเชิ งปริมาณพบว่า ผู้หญิงที่อยู่ใน
ชนบทอีสานได้โอกาสเรียนโรงเรียนวัดในหมู่บ้านถึ ง ป.4 แล้วสามารถอ่านภาษาไทย
แต่เพราะไม่มีหนังสืออ่าน นอกจากหนังสือสวดมนต์ก็ใช้ความสามารถในการท่องจ�ำ
เพื่อที่จะไม่ต้องอ่านหนังสือ ซึ่งเป็นวีธีการที่สืบทอดความรู้ ดั้งเดิ ม มีโอกาสที่ จะ
ศึกษาด้วยตนเอง แต่สถานการณ์ไม่สนับสนุน
ส่วนบุญเกิ ด มะพารัมย์ (2544) ได้ศึกษาบทบาทของพระสงฆ์กับการ
พัฒนาชุนชนที่พูดภาษาเขมรถิ่นไทย : กรณีศึกษา บทบาทหลวงพ่อเม้า อิสสโร
วัดป่าเลไลย์ และเครือข่าย จ. บุรีรัมย์ มีวั ตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิด หลักการ
ยุ ทธศาสตร์ ปัจจัยส่งเสริม และเครือข่ายการพั ฒนาชนบทในชุมชนที่พูดภาษาเขมร
ถิ่ นไทยของหลวงพ่อเม้า อิสสโร วัดป่าเลไลย์ บ้ านใหม่ ต�ำบลสามแวง อ�ำเภอ
ห้วยราช จังหวัดบุรีรัมย์ ผลการวิจัย พบว่า หลวงพ่อเม้าได้น�ำหลักพุ ทธธรรม
ภูมิปั ญญาท้องถิ่น มาประยุ กต์ บูรณาการให้เป็นองค์ ความรู้ เป็นวัฒนธรรม
เป็นบรรทัดฐานของชุ มชน สร้างความเข้มแข็งแก่ชุมชน และลดปัญหาให้แก่ชุมชน
ได้ในระดับหนึ่ง ประกอบด้วย ท่านเป็นนักพูด นักคิด นักวิเคราะห์ นักพัฒนา และ
นักปฏิบัติการด้วยความเสียสละ อดทน จริงใจ และมี ความเชื่อมั่นในตนเอง โครงการ
ต่ างๆ เช่น โครงการสร้างชลประทานขนาดกลางประจ�ำต�ำบล การสร้างทางคมนาคม
ไปสู่หมู่บ้านหรือชุมชนต่างๆ และจรัสเรือง ศิริวัฒนรัตน์ (2542) ได้ศึกษาการพัฒนา
แบบพึ่งตนเองกับการพั ฒนาเชิงพุทธ กรณีศึกษา ศรีษะอโศกการวิจัยมีวัตถุประสงค์
เพื่อการศึกษาแนวคิดการพัฒนาแบบพึ่งพาตนเองกับการพัฒนาในแนวค�ำสอน
ของพระพุทธศาสนา ความเหมือนและความแตกต่างของการพัฒนาทั้ งสอง
ผลการวิจัยสรุปว่า ค�ำสอนในพระพุทธศาสนา มีความสอดคล้องและเป็นไปเพื่อ
การพัฒนาแบบพึ่งพาตนเองทั้งสิ้น ชุมชนศรีษะอโศกเป็นชุมชนที่ก่อก�ำเนิดมาจาก
กลุ่มชนที่เลื่ อมใสพระพุทธศาสนา ในแนวของสมณะโพธิรักษ์ ซึ่งมีหลักการพัฒนา