งานวิจัยวัฒนธรรมภาคอีสาน
141
และ “ภูมิภาคนิยม” และในตอนท้ายของเล่มก็มีบทสรุปเกี่ยวกับพัฒนาการทาง
ประวั
ติ
ศาสตร์ “ท้องถิ่
นนิ
ยม” และ “ภูมิ
ภาคนิ
ยม” ในภาคอี
สาน
งานวิ
จั
ยอี
กชิ้
นของธาดา สุ
ทธิ
ธรรม(2544) เรื่
อง ผั
งเมื
องในประเทศไทย
ผั
งชุ
มชนและการใช้
ที่
ดิ
นสายอารยธรรมเขมรในภาคตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อ งานชิ้
นนี้
ศึ
กษาผั
งเมื
องในประเทศไทย ผั
งชุ
มชนและการใช้ที่
ดิ
นสายอารยธรรมเขมรในภาค
ตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อ พบว่า การก�
ำเนิ
ดของชุ
มชนจ�ำนวนมากในประเทศไทยมี
มา
ตั้
งแต่
สมั
ยก่
อนประวั
ติ
ศาสตร์
โดยเลื
อกท�
ำเลที่
เหมาะสมทั้
งทางภูมิ
ศาสตร์
และ
จิ
ตศาสตร์
อารยธรรมเขมรได้
แผ่
ขยายเข้
าสู่
ภาคตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อจากอาณาจั
กร
กั
มพูชา จนกระทั่
งสามารถครอบครองดิ
นแดนทั้
งหมดและบางส่
วนของภูมิ
ภาค
ใกล้
เคี
ยงไว้
ได้
โดยมี
การวางผั
งเมื
องตามฮิ
นดูคติ
และความเชื่
อในลั
ทธิ
เทวราชา เมื
อง
และชุ
มชนต่
างๆ มี
แผนผั
งองค์
ประกอบซั
บซ้
อนตามศั
กดิ์
ของเมื
องในการควบคุ
ม
ราชอาณาจั
กร หนั
งสื
อของเดช ภูสองชั้
น (2546) เรื่
อง ประวั
ติ
ศาสตร์
สามั
ญชน
ฅนทุ
่
งกุ
ลา เป็
นงานที่
ศึ
กษาเกี่
ยวกั
บประวั
ติ
ความเป็
นมาของทุ
่
งกุ
ลาร้
องไห้
แห่
งนี้
ตั้
งแต่
ยั
งเป็
นยุ
คที่
แห้
งแล้
งจนกลายเป็
นยุ
คข้
าวหอมมะลิ
โดยสะท้
อนให้
เห็
นภาพพลั
ง
ชี
วิ
ตและจิ
ตใจของคนชนบทที่
มี
ความเป็
นอยู่
ในทุ
่
งกว้
าง จากทางเกวี
ยนมาถึ
งทางรถ
ส่
วนบทความของจงดี
ภิ
รมย์
ไชยและจี
ระวั
ฒน์
พื
ชสี
(2545) เรื่
องผึ้
งกั
บ
สุขภาพ อีกหนึ่
งภูมิปัญญาชาวบ้านสู่การพึ่งพาตนเอง เป็นบทความเกี่ยวกับ ผึ้ง
กั
บสุ
ขภาพ อี
กหนึ่
งภูมิ
ปั
ญญาชาวบ้
านสู่
การพึ่
งพาตนเองที่
บ้
านเพี้
ยฟาน หมู่
1
ต�
ำบลบั
วเงิ
น อ�
ำเภอน�้
ำพอง จั
งหวั
ดขอนแก่
น พบว่
า ชาวบ้
านมี
อาชี
พหลั
กคื
อ
ท�ำนาและท�ำไร่อ้อย การเลี้ยงผึ้งจึงเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ให้ครอบครัวอีกทาง
หนึ่
ง และยังเกี่
ยวข้
องกั
บระบบนิ
เวศและสุ
ขภาพของมนุ
ษย์
เป็
นอย่
างมาก ดั
งนั้
น
ชุ
มชนจึ
งช่
วยกั
นปลูกต้
นไม้
ยื
นต้
น พวกป่
าแดง ป่
านุ
่
น ในพื้
นที่
สาธารณะของหมู่
บ้
าน
และขยายไปหมู่บ้านอื่
น เพื่
อหาดอกไม้ให้ผึ้
งกิ
น นอกจากช่วยให้ชาวบ้านมี
รายได้
เพิ่
มขึ้
นแล้วยั
งมี
สุ
ขภาพดี
ขึ้
นอี
กด้วย ประโยชน์ของน�้
ำผึ้
ง คื
อ ลดความเครี
ยด
งานวิ
จั
ยของภูมิ
ศั
กดิ์
พิ
ทั
กษ์เขื่
อนขั
นธ์ และคณะ (2543) เรื่
อง สถานภาพ
การแปรรูปผลิ
ตภั
ณฑ์
จากข้
าวในชนบทของภาคตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อ ได้
ศึ
กษา