140 โสวัฒนธรรม
ขอนแก่นมีเงื่อนไขที่เป็นตัวเอื้อให้เกิดการก่อร่างสร้างเมือง มีความแตกต่างกันไป
ตามยุคตามสมัยซึ่งการเปลี่ยนแปลงสภาพกายภาพที่ห่อหุ้มคนท�ำให้ชีวิตคนเปลี่ ยน
ไปด้วย แต่ความสุขแบบชี วิตคนเมืองนั้นเป็นสิ่งที่คนเมืองต้องคิด ตั้งหลักหาทางคิด
สร้างความสุขแบบที่เป็ นตัวเอง 2) ลักษณะเฉพาะที่เป็นเอกลักษณ์ของเมืองและ
ควรค่าแก่การอนุรักษ์ สภาพของเมืองอันได้แก่ ภูมิสัญลักษณ์ ย่านชุมชน เป็นต้น
3) การพัฒนาสภาพแวดล้อมเมืองจ�ำเป็นต้องรู้และเข้าใจรากเหง้าของเมือง
ส่ วนงานวิจัยของเขมิกา หวังสุข (2543) เรื่ อง พัฒนาการทางวัฒนธรรม
ในลุ่มแม่น�้ำมูล : กรณี ศึกษาแหล่งโบราณคดีเมืองเสมา อ�ำเภอสูงเนิน จังหวัด
นครราชสีมา การวิจัยครั้งนี้เพื่อศึกษาพัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนโบราณ
ในบริเวณลุ่มแม่น�้ำมูลโดยท�ำการศึกษาแหล่งโบราณคดีเมื องเสมา อ�ำเภอสูงเนิน
จั งหวัดนครราชสีมา เพื่ อทราบถึงพัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนโบราณ
เมืองเสมา ต�ำบลเสมา อ�ำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา ส�ำรวจชุมชนโบราณ
ในบริเวณลุ่มแม่น�้ำมูล ชุมชนโบราณที่แหล่งโบราณคดีเมืองเสมาปรากฏร่องรอย
การอยู่อาศัย 2 ระยะด้วยกันคือ ตั้งแต่สมัยแรกเริ่มประวัติศาสตร์ (ราวพุทธศตวรรษ
ที่ 10-11) ประวัติศาสตร์ที่อาศัยอยู่ในบริเวณลุ่มแม่น�้ำมูล โดยเฉพาะลุ่มแม่น�้ำมูล
ตอนบนและตอนกลาง
นอกจากนี้งานวิ จัยของดารารัตน์ เมตตาริกานนท์ (2543) เกี่ยวกับการ
พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของ “ท้องถิ่นนิยม” และภูมิภาค งานชิ้นนี้ศึกษาเกี่ยวกับ
ประวัติศาสตร์ อีสาน โดยการต้องการขยายมุมมองทางประวั ติศาสตร์อีสานให้
หลากหลายมากยิ่งขึ้น โดยเนื้อหาภายในจะกล่าวถึงที่มาของค�ำว่า “ท้องถิ่นนิยม”
และ “ภูมิภาคนิยม” สภาพภูมิศาสตร์-ทรั พยากรและคมนาคมที่มีผลต่อพัฒนาการ
ทางประวัติศาสตร์อีสาน พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ลาว-อีสาน และภูมิ หลัง
ของคนอีสาน การเข้ามาของรัฐส่วนกลาง กรุงเทพฯกับการสร้างความหมายของ
“ท้องถิ่นนิยม” และ “ภูมิภาคนิยม” ความพยายามรวมลาว “กรณี เหตุการณ์เจ้า
อนุวงศ์” :ส� ำนึกในกลุ่มท้องถิ่นนิยม การขยายตัวของรัฐ ส่วนกลางกรุงเทพฯ ช่วง
พ.ศ.2435 และการแสดงออกของพลังในท้องถิ่นกับการสร้างส�ำนึก “ท้องถิ่นนิยม”