138 โสวัฒนธรรม
สั มพันธ์ระหว่ างพิธีกรรมกับกลุ่มคนที่มีความแตกต่างกันทั้งเชื้อชาติ ศาสนา ภาษา
ส่วนเฉลียว ดอนกวนเจ้ า (2543) ได้ศึกษาการปรับเปลี่ยนพิธีกรรมเลี้ ยงผีของ
ชาวไทญ้ อ จังหวัดนครพนม พบว่า พิธีกรรมเลี้ยงผีเป็นความเชื่อที่ ปฏิ บัติสืบต่อ
กันมา เพื่อแสดงความกตัญญูต่อผีที่ให้คุณประโยชน์ทางด้านความเจ็บป่วยและ
ท�ำให้เกิ ดก�ำลังใจในการท�ำการเกษตร พิธีกรรมจะท� ำขึ้นในช่วงเดือนมีนาคมถึง
เดือนเมษายนของทุกปีเป็นเวลา 1 วัน การปรับเปลี่ยนพบว่ า มีการปรับด้านอุปกรณ์
ในการประกอบพิธีเพื่อให้สะดวก
ส่วนงานวิจัยของนิตินันท์ พันทวี (2544) ได้ศึกษาการศึกษาพิธีกรรมท้องถิ่น
ในฐานะเพื่อการพัฒนาชุมชน ผลการวิจัยพบว่า คุณค่ าในองค์ประกอบพิธีกรรม
ได้แก่ ผู้น�ำ ผู้ร่วมพิ ธี บทสู่ขวัญ เครื่องสังเวย คุณค่าของพิธีกรรมที่เกิดขึ้นต่อบุคคล
ได้แก่ สมาธิ ความสบายใจ ความกตัญญู ความอ่อนน้อมถ่อมตน และความมี
น�้ำใจงาม คุณค่าของพิธีกรรมได้แก่ คุณค่าในฐานะกระจกเงาสะท้ อนวัฒนธรรม
ทางภาษา และให้ความบันเทิงแก่ชุมชน ควบคุม รักษาแบบแผนทางสั งคมของ
ชุมชน พิธีกรรมบายศรีสู่ขวัญเป็นเครื่องมือที่คนในชุมชนใช้เป็นทุนทางวัฒนธรรม
ในการสร้างสั มพันธ์ที่ถูกต้องสร้างสรรค์
ส�ำหรับนิภาวดี ทะไกรราช (2544) ได้ศึกษานิเวศวัฒนธรรม : ศึกษาเฉพาะ
กรณีบ้านโคกกลาง หมู่ที่ 5 ต� ำบลแคน อ�ำเภอวาปี ปทุ ม จังหวัดมหาสารคาม
การวิจัยมีวั ตถุประสงค์จะศึกษาความสั มพั นธ์ของชาวบ้านโคกกลาง กับระบบ
นิเวศป่าชุนโคกใหญ่ โดยศึกษาพัฒนาการ ผลกระทบของการท�ำเกษตรกรรมที่มี
ต่อระบบนิเวศ การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ ของชาวบ้านโคกกลางที่มี
ในระบบนิเวศป่าชุมชน ผลการวิจัยพบว่า ชาวบ้านในหมู่บ้านโคกกลางเป็น 1 ใน
20 หมู่บ้าน ที่ใช้ประโยชน์จากป่าชุมชนโคกใหญ่ มีการด�ำรงชี วิตที่สัมพันธ์กับการ
ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ ระบบนิเวศที่ตั้งถิ่นฐานมีการจ�ำแนกพื้นที่ใน
การใช้ประโยชน์ มีการปรับตัว มีการใช้ภูมิปัญญา ความคิด ความเชื่อ เป็นเครื่ องมือ
ในการด�ำรงอยู่อย่างสัมพันธ์ภายใต้อิทธิพลของสภาพแวดล้อม วิถีชีวิตของคนใน
ชุ มชนเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมในทุกขั้นตอนที่เป็นประโยชน์ร่วมกันของชุมชน