128 โสวัฒนธรรม
ท�ำให้ปัจจุบันชาวบ้านมี งานท�ำและมีรายได้เพิ่มขึ้น ปัจจัยที่ก่อให้เกิดการท�ำงาน
ด้านนี้ ได้แก่ รายได้ดี มีการใช้เวลาว่างให้เกิ ดประโยชน์ และชัยศักดิ์ ภูมูล (2543)
ได้ศึกษาการผลิตแคนเชิงธุรกิจ ศึกษากรณีบ้านท่าเรือ ต�ำบลท่าเรือ อ�ำเภอนาหว้า
จั งหวัดนครพนม พบว่า เป็นการประกอบอาชีพที่สืบต่อมาจากบรรพบุรุษ ปัจจุ บัน
ผลิตเพื่อจ�ำหน่ายเป็นส� ำคัญ มีผู้ประกอบการรายย่อยเชื่อมโยงเป็นเครือข่ายทั้ง
ในและนอกชุมชน แคนที่ผลิตแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ แคนใช้งานและแคนประยุกต์
ตลาดการค้าแคนที่ส�ำคัญยังคงเป็นตลาดภายในประเทศไทย
งานวิจัยของทวี ถาวโร (2541) เรื่อง การสร้ างงานและการกระจายรายได้ของ
หมอล�ำ ได้ศึกษาเกี่ยวกับศักยภาพการสร้างงานของคณะหมอล� ำ และกระบวนการ
ท�ำงานของคณะหมอล�ำ ในจังหวัดมหาสารคาม พบว่า หมอล�ำคณะหนึ่ งใช้เงิน
ลงทุนโดยเฉลี่ยประมาณ 3,445,000 บาท รับงานแสดงได้โดยเฉลี่ยปีละ 70 ครั้ง
สร้างงานแก่คนงานได้โดยเฉลี่ยคณะละ 113 คนต่ อปี ปัจจุบันคณะหมอล�ำหมู่
ล� ำเพลิน ทั้งหมดมี ประมาณ 350 คณะ จ่ายค่ าตอบแทนบุคลากรในหน้ าที่
ต่างๆ เฉลี่ยรวม 29,050 บาทต่อคนต่อปี หารคิ ดรวมการสร้ างงานของหมอล�ำ
ทุกประเภทคาดว่าสร้างงานให้แก่คนได้ไม่น้อยกว่า 40,000 คน ส่วนงานวิจัยของ
ทิพย์อาภา รัตนวโรภาส (2541) เรื่อง ศิลปหัตถกรรมผ้าไหม ในโครงการศูนย์ศิลปาชีพ
บ้านกุดนาขาม จั งหวัดสกลนคร : กรณีศึกษาเกี่ยวกับการส่งเสริมศิลปหัตถกรรม
ท้องถิ่น เป็ นการวิจัยที่มุ่งศึกษากระบวนการส่งเสริมศิ ลปหัตถกรรมท้องถิ่น เพื่อ
เสริมรายได้แก่ สตรี ในชนบท กรณีผ้าไหมในศูนย์ศิลปาชีพ บ้านกุดนาขาม อ�ำเภอ
เจริญศิ ลป์ จั งหวัดสกลนคร ผลการวิจัย พบว่า ศูนย์ศิลปาชีพบ้านกุดนาขาม ก่อตั้ง
เมื่อ 19 ตุลาคม 2526 เพื่อแก้ปัญหาความเดือดร้อนของราษฎรบ้านกุดนาขาม โดย
ก่ อตั้งบนเนื้อที่ 40 ไร่เศษ จุดประสงค์ให้ราษฎรมีอาชีพเสริม ยกระดับรายได้ของตน
โดยไม่ต้องละทิ้งถิ่นฐาน อนุ รักษ์ป่าไม้และสภาพแวดล้อม และเพื่อเป็นการส่งเสริ ม
อาชีพการทอผ้าไหม จึ งจัดตั้งแผนกทอผ้าไหมที่ศูนย์ศิลปาชีพ มีเจ้าหน้าที่ซึ่ง
เป็นข้าราชการทหารเป็นผู้บริหารประจ�ำศูนย์ โดยมี หน้าที่ให้ค�ำปรึกษาแนะน�ำ
จัดระเบียบการทอผ้าไหม ส่งเสริมตัวแทนจ�ำหน่ายของศูนย์ และส่งไปจ�ำหน่ายที่