งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 217
ข้อเสนอแนะการท�ำงานวิจัยวัฒนธรรมและการพัฒนาในอนาคต
(เน้นประเด็นการท่องเที่ยว)
เราอาจได้เห็นความพยายามของภาครัฐอย่างต่อเนื่องในโครงการและ
กิจกรรมต่างๆ เพื่อการพัฒนาชุมชนฐานเกษตรกรรมในเขตภูมิภาคของประเทศ
ซึ่งก�ำลังเกิ ดช่องว่างที่ห่างมากขึ้นเรื่อยๆ กับสังคมเมืองที่อยู่ในภาคอุตสาหกรรม
ทั้งนี้ จากช่ วงเวลาที่ผ่านมาได้เป็นสิ่งพิสูจน์ให้เห็ นว่า ความพยายามเหล่านี้
ประสบความส�ำเร็ จไปเพียงบางส่วนเท่านั้น เนื่องจากจะเห็นได้ว่านโยบายหลาย
รูปแบบของรัฐบาลไม่สามารถน�ำไปสู่ การพั ฒนาชุมชนภูมิ ภาคได้อย่ างเป็น
รูปธรรมจนกระทั่ง การพัฒนาการท่องเที่ยวได้กลายเป็นเครื่องมือตัวใหม่ที่สามารถ
น�ำการพั ฒนาและการเปลี่ยนแปลงเข้ าไปสู่ บริบทของชุมชนอย่างที่ปรากฏได้
ค่อนข้างชัดเจน โดยเฉพาะในช่วง 10 ปี ที่ผ่านมาซึ่งชุมชนในเขตภาคกลางได้รับน�ำการ
ท่องเที่ยวเข้ามาพัฒนาชุมชนอย่างค่อนข้างเต็มรูปแบบและท�ำหน้าที่เป็นเครื่องมือ
ในการพัฒนาตอบสนองความต้ องการของทั้งภาครัฐและชุมชนต่อการพัฒนาได้
เป็นอย่างดี
จากปรากฏการณ์ ดังกล่าว งานวิจัยจ�ำนวนมากจึงได้เกิดขึ้นเพื่อศึกษา
พัฒนาการทางสังคมวัฒนธรรมของชุมชน รวมถึงผลกระทบและการเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นอันเป็ นผลมาจากการพัฒนา โดยในด้านหนึ่งเป็นที่ ยอมรับได้ ว่า
การพัฒนาการท่องเที่ยวก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบเศรษฐกิจพื้นฐานของ
ชุมชนเป็นเบื้องแรก ซึ่งอาจมองได้ในแง่บวกของสิ่งที่ค่อนข้างเป็นรูปธรรมในด้านการ
สร้างงาน สร้างอาชีพ น�ำรายได้เข้าสู่ชุมชนเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้ผู้อาศัยในชุมชน
ไม่ต้องย้ ายถิ่นฐานไปท�ำงานที่อื่น นอกจากนั้น ยังรวมไปถึงความรู้สึกในเชิง
นามธรรมเกี่ยวกับความภาคภูมิใจที่มรดกทางวัฒนธรรมของชุมชนท้องถิ่นได้เป็น
ที่รู้จักของบุคคลภายนอกซึ่งจะน�ำไปสู่การให้ความร่วมมือในการอนุรักษ์ และจัดการ
ทรัพยากรชุมชนเพื่อการท่องเที่ยวได้อย่างยั่นยืนต่อไป ช่วงเวลาที่ ผ่านมาได้เกิด
ความพยายามของชุมชนท้องถิ่นเกี่ยวกับแนวคิดในการจัดการรูปแบบการท่องเที่ยว