122 ถกเถียงวัฒนธรรม
ไม่ได้ให้ความสนใจในประเด็นต่างๆดังกล่าวมากนัก ทั้งในเรื่องการศึกษาลักษณะ
ครอบครัว การแต่งงาน บทบาทของผู้หญิงในครัวเรือน และความส�ำคัญของเครือญาติ
มีงานส่วนน้อยที่เป็นงานของนักมานุษยวิทยาได้สนใจศึกษาในเรื่องนี้ ท� ำให้พอจะ
ประมวลได้ว่า ครัวเรือนพวนมักมี ลักษณะเป็นแบบครอบครัวเดี่ยวจนกระทั่ง
เมื่อลูกสาวแต่งงาน ลูกเขยได้ เข้ามาอยู่ ในครัวเรือนพ่อตาประมาณ 1 ปี ท�ำให้
ในช่วงเวลาดังกล่าวครัวเรือนนั้ นมี ลักษณะเป็นครอบครัวขยายชั่วคราว (Smuckarn
1972) การแต่งงานมักอยู่ในช่วงอายุประมาณ 17-20 ปีส�ำหรับหญิงและ 21-25 ปี
ส� ำหรับชาย (Smuckarn 1972) และมักเป็นการแต่งงานที่เลือกคู่ ครองกันเองโดย
นิยมแต่งกับ “พวน” ด้วยกั น งานศึกษาบางงานรายงานว่าชุมชนที่อยู่ใกล้เมื องจะมี
สั ดส่วนการแต่งงานกับคนนอกค่อนข้างสูงกว่า (Smuckarn 1988) ส่วนใหญ่เห็นว่า
การแต่งงานควรจะเป็นแบบผัวเดี ยว เมียเดียว (Sotesiri 1982) บางงาน (อุบลทิพย์
จันทรเนตร 2537) ได้ ระบุว่าในวัฒนธรรม “พวน” ผู้หญิงเป็นแกนกลางของครอบครัว
เพราะฝ่ายชายเมื่อแต่งงานแล้วก็ต้องเข้ามาอยู่ในครอบครัวของฝ่ายหญิง และแม้ว่า
ได้แยกเรือนออกไปแล้ว ก็มักอยู่ในชุมชนของฝ่ายหญิงท�ำให้ผู้หญิงมีความมั่นคง
ปลอดภัยในหมู่ญาติของตนเอง และผู้หญิงยังมีส่วนช่วยหาเลี้ยงครอบครัวด้วย
แต่ไม่ได้หมายความว่าผู้หญิงจะเท่าเทียมกับผู้ ชาย เพราะผู้หญิงต้องเอาใจสามี
ดูแลงานบ้านให้เรี ยบร้ อย โดยเฉพาะอย่ างยิ่งในเรื่องข้อก�ำหนดเกี่ยวกั บ
ความสัมพันธ์ทางเพศ ผู้หญิงต้องซื่อสัตย์ต่อสามี มิฉะนั้นสังคมจะติ ฉินนินทา
แต่ผู้ชายอาจจะไม่ซื่อสัตย์ต่อภรรยาได้
อย่างไรก็ตาม ทุกงานที่กล่าวถึงการจัดระเบียบสังคม ให้ข้อมูลสอดคล้อง
กั นว่าในสังคมของ “พวน” เครือญาติมีความส�ำคั ญในชีวิตชุมชนของ “พวน”
เป็นอย่ างมาก เช่น มีการเยี่ยมเยือนไปมาหาสู่ระหว่างญาติพี่น้อง ช่วยเหลือกัน
ในยามเดือดร้อน (อุบลทิพย์ จันทรเนตร 2537) และมีการลงแขกเกี่ยวข้าวนวดข้าว
และเข้าร่วมพิธีกรรมต่างๆ ของกันและกันในรอบปี
งานที่ เกี่ ยวกับองค์ กรการปกครองและการเมืองของชุมชนพวนค่ อนข้าง
มีน้อย เช่น งานของยุรี ใบตระกูล (2537) ซึ่งศึกษาชุมชนพวนที่ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี