งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 61
ดวงวิญญาณ คุณไสย ภูตผีปีศาจ และศาสนา งานชิ้นที่สอง ซึ่งศึกษาจากเพลง
ลูกทุ่งที่ ขับร้องโดย เอกชัย ศรีวิ ชัย พบว่า สะท้อนสภาพครอบครั ว เศรษฐกิจ
การเมือง การปกครอง ภาษา ค่านิยม และประเพณี ในด้านการปกครอง ได้สะท้อน
สถาบันชาติ ศาสนา และการเมือง การปกครอง บทบาทหน้าที่ของผู้ปกครอง ใน
ด้านภาษา มีทั้งใช้ค�ำตรงไปตรงมา สองง่ามสามแง่ ใช้ค�ำผวน ภาษาถิ่น และใช้
ค�ำแสดงอารมณ์ต่างๆ ในด้านค่ านิยมสะท้อนค่านิยมทั้งเก่าและใหม่อย่างเห็นได้
ชัด ส�ำหรับด้านประเพณียังคงสะท้อนประเพณีเกี่ ยวกับชีวิต ศาสนา และการรื่นเริง
ต่างๆ ส่วนงานวิทยานิพนธ์เรื่อง ศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม
ของชนบทภาคใต้ที่ปรากฏในเรื่องสั้นของนักเขียนกลุ่มนาคร (จรูญ หยูทอง, 2543)
พบว่า ปัจจัยที่ส่ งผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลง คือ สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ
ประชากร เศรษฐกิจ เทคโนโลยี การศึกษา และการเมือง ส่วนลักษณะของการ
เปลี่ยนแปลง คือการท�ำให้สังคมเป็นอุตสาหกรรม การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
และการท�ำให้เป็ นประชาธิปไตย ด้านผลกระทบที่ได้รับจากการเปลี่ยนแปลง พบว่า
การผลิตแบบเดิมที่พึ่งพิงตนเองเปลี่ยนเป็นการผลิตเพื่อการค้า เกิดการเมืองแบบ
อ�ำนาจนิ ยมที่เห็นแก่ประโยชน์ตนและพวกพ้อง ระบบโครงสร้างความสัมพันธ์
บทบาทหน้าที่ของสมาชิกในครอบครัวเปลี่ยนไป ชีวิตที่เรียบง่ายกลายเป็นแข่งขัน
มากขึ้น และศาสนาเกิ ดการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกั บหลักธรรมค�ำสอน ก�ำเนิดของ
ศาสนา บาปบุญคุณโทษ คตินิยม และมีการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับความเชื่อด้าน
ไสยศาสตร์ เป็นต้ นจากงานวิทยานิพนธ์ดังกล่าว เห็นได้ว่า การศึกษาวิจัยตาม
ระเบียบวิ ธีวิจัยในระดับบัณฑิตศึ กษา ที่เจาะลงไปศึกษาในประเด็นที่สนใจนั้น
เป็นการค้นหาค�ำตอบ ด้วยการเน้ นการรวบรวมและศึกษาวิเคราะห์ ท�ำให้ งานวิจัยได้
แค่องค์ความรู้ ที่เป็ นภาพนิ่งขาดความลุ่ มลึกด้านเนื้อหา ไม่เห็นภาพชีวิตวัฒนธรรม
ของผู้คนที่เด่นชัด อย่างไรก็ตามผลงานวิทยานิพนธ์ดังกล่าวได้ให้ค�ำตอบปัญหาของ
พื้นที่ ที่ศึกษา พิจารณามองในแง่จุลภาคได้กว้างขึ้น