38 สืบโยดสาวย่าน
บุษรารัตน์, 2542) ในส่ วนของงานบทความอันเป็นการศึกษาวิจัยเกี่ยวกั บ
ประวัติศาสตร์ที่มุ่งเจาะลึกในบางพื้นที่ พบว่า เป็นงานรวบรวมและเรียบเรียงจาก
หลักฐานข้อมูล เอกสารเก่า หลักฐานทางโบราณคดี และค� ำบอกเล่า โดยผู้เขียน
ลงพื้นที่เพื่อศึกษาสภาพจริงด้วย แล้วน�ำข้อมูลมาใช้ประกอบการวินิจฉัยหรือสรุป
อี กทีหนึ่ง เช่น กรณีของลังกาสุกะ (จิตตนา หนูนะ, 2536) ได้ ให้รายละเอียดเกี่ยวกับ
ที่ตั้งของแหล่งโบราณคดีที่อ�ำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี ว่า เมืองโบราณแห่งนี้ มี 3 ยุค
คือ ยุคแรกเริ่มพุ ทธศตวรรษที่ 11-12 ยุคกลางพุ ทธศตวรรษที่ 13 - 14 และยุคปลาย
คือ พุทธศตวรรษที่ 19 - 23 จากความเจริญรุ่งเรืองของปัตตานีมาแต่โบราณ ปัตตานี
จึ งเป็นเมืองศูนย์กลางของภูมิภาคนี้ แต่ ก็มิได้สรุปอย่างแน่นอนว่าเมืองโบราณที่
ปัตตานี คือ ลังกาสุกะที่แน่ชัด ลักษณะเช่นที่ว่านี้ เหมือนกับบทความเรื่องกรุงชิง
ซึ่ งในที่สุดเมื่ อศึกษาหลักฐานต่างๆ และสภาพจริงของกรุงชิง แล้วสรุปว่า บริ เวณนี้
เป็นเพียงชุมชนขนาดเล็กเท่านั้น หรือการศึกษาเกี่ยวกั บศรีวิชัยที่ไชยาก็ มิได้มี
ข้อสรุปแต่ประการใด
ในขณะที่การศึกษาเกี่ยวกับเขาขุนพนม และตามพรลิงค์ที่นครศรีธรรมราช
เมืองเก่าชัยบุรีที่พัทลุง เกาะตะรุเตาที่สตูล ถ�้ำกะโหลกผีที่กระบี่และภาพเขียนตาม
ผนังถ�้ำและเพิงผาในภาคใต้เป็นการวินิจฉัยตามหลักฐานที่มีอยู่ ซึ่งได้ ข้อสรุปที่
ค่อนข้ างเด่นชั ด งานบทความและงานวิจั ยที่เกี่ ยวกับบุ คคลส�ำคั ญทั้งทาง
ประวัติศาสตร์และอื่นๆ พบว่า มีทั้งงานบุคคลส�ำคัญในยุคเก่า และยุ คปัจจุบัน
งานรุ่นเก่าส่วนใหญ่ น�ำเสนอเป็นบทความ ส่ วนงานปัจจุบั นมักเป็นวิทยานิพนธ์
งานทั้งสองลักษณะล้วนเน้นสาระเชิงประวัติและผลงาน งานวิทยานิพนธ์เป็นงาน
ที่ก�ำหนดกรอบเนื้ อหาแต่ละเรื่องตายตัวเป็นอย่างเดียวกัน กล่าวคือ ยึดถือรูปแบบ
การน�ำเสนอที่สืบต่อกั นมา ในขณะที่งานรุ่นเก่ าๆ มิได้ติดยึดรูปแบบที่ว่านี้
ลั กษณะดังกล่าวเห็นได้จากเรื่อง นางเลือดขาว หลิมกอเหนี่ ยว เจ้าพระยานครน้อย
ฯลฯ งานที่เป็นวิทยานิ พนธ์จึงมีความกระชับรั ดกุมกว่างานที่เป็ นบทความอย่าง
เห็นได้ชัด ในส่วนของงานบทความเกี่ยวกับโบราณวัตถุ โบราณสถานต่างๆ ทาง
ประวัติศาสตร์ มีการศึกษาหลักฐานต่างๆ มากมาย มีทั้งเงินเหรียญ แผ่นภาพ