36 สืบโยดสาวย่าน
การศึ กษาภาพรวมของภาคใต้ในประเด็นต่างๆ เช่น โบราณคดีภาคใต้
สายรากภาคใต้ ด้ านภูมิ ลักษณ์ รูปลักษณ์ และจิ ตลักษณ์ หลั กฐานใหม่
ด้านโบราณคดีภาคใต้ในปัจจุบัน ผู้คนและวัฒนธรรมภาคใต้ ภาษีอากรในภาคใต้
ศาสนาอิสลามในภาคใต้ ศาสนาพุทธในภาคใต้ ตามรอยช้างแลใต้ วัฒนธรรมโจร
ที่ปรากฏในท้องถิ่นภาคใต้ ท้องถิ่นนิยมกับปัญหาการรวมชาติสมัยรัชกาลที่ 5 และ
สาระย่อยในบางพื้นที่ เช่น พัฒนาการชุมชนรอบทะเลสาบสงขลา พุ ทธศาสนาแถบ
ลุ่ มทะเลสาบสงขลา เส้นทางข้ามคาบสมุทรมลายู คลองท่อม-บ้านดอน พัฒนาการ
ของชนชาติ ไทยในมาเลเซีย เป็นต้น
นอกจากเนื้ อหาสาระที่กล่าวมาแล้ว ยังมีงานศึกษาประวัติศาสตร์ จาก
วรรณกรรมภาคใต้ โดยเฉพาะวรรณกรรมยุคเก่า ที่ บันทึกในหนังสือบุด หรือสมุ ดข่อย
ในประเด็นวรรณกรรมทักษิณกับประวัติศาสตร์ และ อัตลั กษณ์ และพลวัต
วรรณกรรมทั กษิณกลุ่มประวัติศาสตร์ เพื่อน�ำสาระจากวรรณกรรมมาเป็นข้อมูล
เสริมด้านประวัติศาสตร์อีกด้วย
จากเนื้อหาสาระงานศึกษาค้ นคว้าเกี่ ยวกับประวั ติศาสตร์ดังกล่าว มีทั้งงาน
ที่เป็นบทความ วิทยานิพนธ์ รายงานวิจัย และหนังสือ ผลงานส่วนใหญ่เป็นงาน
บทความ ส่วนที่ เป็นงานวิทยานิพนธ์ รายงานวิจัย และหนังสือมีค่อนข้างน้อย
งานศึ กษาที่เป็นบทความเป็ นงานอันเนื่ องมากจากการศึกษาวิจัยแหล่ง
โบราณคดีและชุมชนโบราณ ซึ่งล้วนเป็นการรายงานจากผลงานการขุดค้ นของ
กรมศิลปากรทั้งสิ้น บทความที่น�ำเสนอไม่ว่าเรื่องแหลมโพธิ์: แหล่งโบราณคดี
สทิงพระ: ชุ มชนโบราณ เขาสามแก้ว : ชุมชนโบราณ คลองท่อม : ชุมชนโบราณ
ชุ มชนโบราณไชยา ชุมชนโบราณสิชล และอื่นๆ ล้วนมีวิธีการน�ำเสนอรูปแบบ
และเนื้อหาแบบเดียวกันทั้ งสิ้น คื อ น�ำเสนอที่ ตั้งของแหล่งโบราณคดีและเสนอ
หลักฐานที่พบอย่างละเอียด อีกทั้งเสนอความสัมพันธ์กับแหล่งโบราณคดีภายนอก
อื่ นๆ สุดท้ายมีการตีความและเสนอแง่มุมทางประวัติศาสตร์ ทั้งในเชิ งสันนิษฐาน
และข้อสรุป เช่น บทความเรื่องแหลมโพธิ์ : แหล่งโบราณคดี (เขมชาติ เทพไชย,
2542) ผู้เขี ยนได้น�ำเสนอรายละเอียดว่ าตั้งอยู่ในเขตต�ำบลพุมเรียง อ�ำเภอไชยา