310 สืบโยดสาวย่าน
ของผู้ศึกษาลงไป ผลงานที่ศึกษาดั งกล่าวจึงมีลักษณะรวบรวมและเรียบเรียงข้อมูล
มากกว่ าการวิพากษ์ทางประวัติศาสตร์ ที่มีการตรวจสอบ ประเมิน คุณค่าหลักฐาน
อย่างจริ งจัง ผลการศึกษาดังกล่าวจึงไม่ได้ค้นพบสิ่งใหม่อันแตกต่างไปจากเดิมที่มี
ผู้ ศึกษาไว้แล้ว อย่างไรก็ตามผลงานดังกล่าวมีสาระใหม่อยู่บ้างโดยเฉพาะผลงานที่
ศึกษาเกี่ยวกับประวั ติและผลงานบุคคลส�ำคัญของท้องถิ่น
กลุ่มวิถีการด�ำเนินชีวิต กลุ่ มนี้มีผลงานศึกษาทั้งประเภทบทความ งาน
วิจัย และวิทยานิพนธ์ เนื้อหาครอบคลุมถึงการเกษตร อาหาร การแพทย์พื้นบ้าน
และคุณธรรมจริยธรรม งานศึกษาที่น่าสนใจ ได้แก่ สวนสมรมในพื้นที่ จังหวัด
สุ ราษฎร์ธานี ชุมพร และระนอง การท� ำสวนลองกองในจังหวัดนราธิ วาส การ
เปลี่ ยนแปลงอาชีพของชาวภาคใต้ ตลาดนั ด:วัฒนธรรมและเครือข่ายความสัมพั นธ์
ทางสังคมด้านการบริโภค วัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับพืชผักพื้นบ้ าน การแพทย์พื้นบ้าน
แบบแผนการดูแลสุขภาพหญิงมีครรภ์ วัฒนธรรมและจริยธรรมการด�ำเนินชีวิตของ
ชาวไทยพุทธ เป็นต้น ผลงานส่วนใหญ่ใช้วิธีการศึกษาด้วยการศึกษาเอกสาร การ
เก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามโดยเฉพาะการสัมภาษณ์ การสังเกต และการเข้าร่ วม
กิ จกรรม ข้อมูลที่ได้จากการด�ำเนิ นการได้น�ำมารวบรวม วิ เคราะห์ สังเคราะห์ บาง
เรื่องจึงยังคงเป็นความรู้เดิมๆ ที่เคยมี ผู้ศึกษาค้นคว้าไว้แล้ว บางเรื่องมีมุมมองใหม่
เพิ่มขึ้น และบางเรื่องเกิดองค์ความรู้ใหม่
กรณี ศึกษาเรื่องสวนสมรม ในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี ชุมพร และระนอง
เป็นผลงานเรื่องแรกที่พยายามมองสวนสมรมอย่างเป็นระบบ กล่าวถึงวิถีชีวิตความ
เป็นอยู่แบบพอเพียงของภาคใต้ ที่ด�ำรงรักษาระบบนิเวศไว้อย่างดีด้วยการดูแลรักษา
ให้สวนด�ำรงอยู่ตามธรรมชาติ ท�ำให้ชีวิ ตความเป็นอยู่ของชาวบ้านมีความปลอดภัย
และมีความสุขตามอัตภาพ จุดเด่นของวิธีการศึกษาของงานชิ้นนี้ คือ การเก็บข้อมูล
ภาคสนามที่ ได้จากการสังเกต การสัมภาษณ์ การเข้าไปคลุ กคลีกับเจ้าของสวนสม
รม ท�ำให้เห็นพื้ นที่ทางวัฒนธรรมแบบยั งชีพที่ เป็นอยู่อย่างพอเพียง แต่น่ าจะยากต่อ
การรักษาพื้นที่ทางวัฒนธรรมให้คงอยู่เพราะต้องต้านกระแสการพัฒนาแบบใหม่
ที่โถมทับเข้ามาอย่างรุนแรง ส่วนงานศึกษาที่เจาะลึกเกี่ยวกับการท�ำสวนลองกอง