308 สืบโยดสาวย่าน
ด้ านอักขรวิธีวิทยาของวรรณกรรมทั กษิณในการใช้ รูปอักษรก่ อนที่จะมีการใช้ภาษา
ไทยอย่างปัจจุบัน นับเป็นหลักฐานที่บ่งชี้ว่ากลุ่มชนในภาคใต้รับเอาวัฒนธรรมของ
ต่ างชาติ ก่อนที่จะใช้อักษรไทยแบบพ่ อขุนรามค�ำแหง งานดังกล่าวจึงเป็นงานศึกษา
ที่ส�ำคัญยิ่งต่อประวัติศาสตร์การใช้ภาษาทั้งรูปแบบและอักขรวิธี
ด้านกลุ่มวรรณกรรมผลงานศึกษาค้นคว้าซึ่งมีทั้งบทความ งานวิจัย และงาน
วิทยานิพนธ์ งานดังกล่าวมีทั้งประเด็นที่ เป็นงานศึ กษาพื้นฐาน และงานที่เจาะลึกใน
แง่มุมต่างๆ วรรณกรรมที่ น�ำมาศึกษามีทั้งวรรณกรรมมุขปาฐะและวรรณกรรมลาย
ลั กษณ์ วรรณกรรมมุขปาฐะใช้แนวทางการศึกษาเชิงคติชนวิทยา คือ เก็ บรวบรวม
ข้อมูลในพื้นที่ แล้วน�ำมาจ�ำแนกรูปแบบวิเคราะห์เนื้อหาและคุณค่า หรือวิเคราะห์
ภาพสะท้ อนทางสังคมเป็นส่วนใหญ่ เช่น การวิเคราะห์นิทานพื้นบ้านมุสลิม และการ
ศึกษาวัฒนธรรมในนิทานพื้นบ้าน ผลของการศึกษายังคงเวียนว่ายอยู่ในลักษณะ
เดิม มีความแตกต่างกันบ้างก็เฉพาะในส่วนปลีกย่อยเท่านั้น
ในส่วนของวรรณกรรมลายลักษณ์ มี ผลงานศึกษาจ�ำนวนมากที่เน้นการ
ศึกษาวรรณกรรมจากหนังสือบุดหรื อสมุดข่อย ผลงานที่ศึกษามีทั้งการปริวรรต
ต้นฉบับเป็นภาษาปัจจุบัน ศึ กษาประวัติของหนังสือ ตามด้วยการวิเคราะห์เนื้อ
เรื่อง ค�ำประพันธ์ที่ใช้แต่ ง ความงามความไพเราะ คุณค่า และภาพสะท้ อนทาง
สังคมวัฒนธรรม งานในลักษณะนี้มีอยู่เป็นจ�ำนวนมาก ส�ำหรับงานที่น่าสนใจซึ่ง
มีแนวทางการศึกษาที่ต่างออกไปจากเดิม คือ วรรณกรรมทักษิณ : วรรณกรรมริ
ทัศน์ งานชิ้นนี้เป็นงานที่ใช้ข้อมูลความรู้จากเอกสารและการตกผลึกความรู้ของผู้
ศึกษามาเขียนสังเคราะห์เป็นองค์ความรู้ใหม่ที่มีมุมมองลึกไปกว่างานอื่นๆ ที่ผ่าน
มา ผู้ศึกษาที่มีบทบาทส�ำคัญในการขับเคลื่อนให้ผู้สนใจวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้
รังสรรค์งานชิ้ นนี้ คือ ศาสตราจารย์สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์ งานศึกษาค้นคว้าซึ่งเกิด
จากการสังเคราะห์ดังกล่าวมีจ�ำนวนมากถึง 46 เรื่อง นับเป็นงานสังเคราะห์ความ
รู้ระดับลึกซึ่งสื่อให้เห็นอัตลักษณ์ และพลวัตวรรณกรรมทักษิณในแต่ละด้าน รวม
ทั้งช่วยให้แลเห็นภาพรวมและพัฒนาการตั้งแต่ยุคศิลาจารึกมาจนถึงปัจจุบันซึ่งมี
ความสมบูรณ์ที่สุดเท่าที่เคยมีมา