งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 19
ใช้ระเบียบมานุษยวิทยาการดนตรี คื อ ศึกษาดนตรีที่ใช้ประกอบการด�ำเนินเรื่อง
ในหนังตะลุงผลจากการศึกษาดังกล่าวท�ำให้ความรู้เกี่ยวกับดนตรีหนั งตะลุงเป็น
ความรู้ใหม่ที่ลึ กซึ้ง ช่วยให้เห็นพัฒนาการเกี่ยวกับดนตรี หนังตะลุง งานดังกล่าวจึง
เป็นงานที่โดดเด่นในกลุ่มนี้ ในกลุ่มภาษาและวรรณกรรม ผลงานศึกษาด้านภาษา
ครอบคลุมเนื้อหาเกี่ยวกับวัฒนธรรมการใช้ภาษาถิ่นใต้ ในแง่มุมต่างๆ โดยเน้นที่
อักขรวิธี พัฒนาการด้านการเขียน และอัตลักษณ์ที่แสดงถึงความเป็นท้องถิ่นภาคใต้
ส่วนผลงานด้านวรรณกรรมที่ศึกษามีทั้งวรรณกรรมมุขปาฐะ วรรณกรรมลายลักษณ์
และครอบคลุมถึงงานวรรณกรรมสมัยหลัง คือ เพลงเพื่อชีวิต และเพลงลูกทุ่งภาคใต้
วิธีวิ ทยาที่ใช้ศึกษาวรรณกรรมมุ ขปาฐะใช้วิธีการรวบรวมด้วยการสัมภาษณ์ผู้รู้
ในท้องถิ่น จ�ำแนกประเภทเนื้อหาและวิเคราะห์เนื้อหาตามหลักคติชนวิทยา บางชิ้น
วิเคราะห์โลกทัศน์ และวิถีชีวิตวัฒนธรรม ด้านวรรณกรรมลายลักษณ์ มีทั้งงาน
รวบรวม ปริวรรต และศึกษาวิเคราะห์ แต่ส่วนใหญ่เน้นการวิเคราะห์โครงสร้าง
หรือองค์ประกอบ ตามด้วยการวิเคราะห์คุณค่า ส่วนงานวรรณกรรมรุ่ นใหม่เน้น
การวิเคราะห์ภาพสะท้อนทางสังคมวัฒนธรรม เศรษฐกิจ การเมือง การปกครอง
ฯลฯ โดยภาพรวมของกลุ่มภาษาและวรรณกรรมได้ช่วยให้เห็นอัตลักษณ์อันแสดง
ถึงความเป็นท้องถิ่นภาคใต้ที่ชัดเจน แต่วิธีการศึกษาส่วนใหญ่ยังหนีไม่พ้นการศึกษา
วิเคราะห์เนื้อหาแบบเดิ มๆ อยู่นั่นเอง ในกลุ่มโบราณคดีและประวัติศาสตร์ มีงาน
ทางโบราณคดีที่มุ่งศึกษาแหล่งโบราณคดีและประติมากรรมในภาคใต้มีอยู่ไม่กี่เรื่อง
ส่วนผลงานศึกษาทางประวัติศาสตร์ มีงานศึกษาเกี่ยวกับเรื่องราวของอาณาจักร
ศรีวิชัย แผนที่ภาพกัลปนาวัดพะโคะ ประวัติศาสตร์โบราณคดี เมืองพัทลุง แหล่งน�้ำ
อภิเษกในภาคใต้ วังยะหริ่ง และบุคคลส�ำคัญของภาคใต้ งานด้ านโบราณคดี ผู้ศึกษา
ได้ใช้วิ ธีการศึกษาทางโบราณคดี คื อศึกษาข้อมูลเอกสารเบื้องต้นจากเอกสาร
การส�ำรวจ การขุดค้น การวิเคราะห์และการแปลความหมาย ท� ำให้รายละเอียด
เรื่องที่ศึกษาเป็นองค์ความรู้ที่แจ่มชัด อันเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการศึกษาเรื่อง
ราวในอดีตของภาคใต้ อีกทั้งช่วยสนับสนุนความรู้ ในปัจจุบัน ส่วนวิธีการศึกษา
ด้านประวัติศาสตร์ ผลงานส่วนใหญ่เน้นการรวบรวมจากหลักฐานชั้นต้นและชั้นรอง
มาเรียบเรียงใหม่ บางเรื่ องมีการแทรกความคิดเห็นของผู้ศึกษา ผลงานจึงเป็นการ