20 สืบโยดสาวย่าน
ประมวลข้อมูลมากกว่าการวิพากษ์ทางประวัติศาสตร์ที่ใช้การตรวจสอบ ประเมิน
คุณค่าหลักฐานอย่างจริงจัง ผลงานที่ได้จึงไม่ได้ค้นพบสิ่งใหม่ที่แตกต่างไปจากที่มี
การศึกษาไว้แล้ว แต่ก็มีงานซึ่งมีสาระใหม่อยู่บ้าง ซึ่งศึกษาเกี่ยวกับประวัติและผลงาน
ของบุคคลส�ำคัญในท้องถิ่น ส�ำหรับผลงานของกลุ ่มวิถีการด�ำเนินชีวิต กลุ่ มนี้มี
เนื้อหาครอบคลุมด้านการเกษตร อาหาร การแพทย์พื้นบ้าน และคุณธรรมจริยธรรม
ในการด�ำเนินชีวิต ผลงานส่วนใหญ่ ใช้วิธีการศึกษาเอกสาร การเก็บรวบภาคสนาม
โดยเฉพาะการสัมภาษณ์ การสังเกต และการเข้าร่วมกิจกรรมในชุมชน ข้อมูลจาก
การด�ำเนินการดังกล่าวได้น�ำมารวบรวม จ�ำแนก ศึกษาวิเคราะห์ และสังเคราะห์
หลายเรื่องยังคงเป็นความรู้เดิมๆ ที่มีผู้ศึกษาไว้แล้ว มีน้อยเรื่องที่มี มุมมองใหม่ และ
องค์ความรู้ใหม่ ส่วนงานด้านการแพทย์พื้นบ้านที่ศึกษาจากต�ำราโบราณ การเก็บ
รวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ และการเข้ าร่วมในกิจกรรมพบว่า
เป็นงานภูมิปัญญาที่ ถูกท้าทายว่ายังไม่เป็นวิธีการทางวิทยาศาสตร์ แต่งานดังกล่าว
ช่วยให้เห็ นพัฒนาการและการดิ้นรนต่อสู้ของชาวบ้านก่อนที่การแพทย์ แผนปัจจุบัน
เข้ามายึดครองพื้นที่เกือบสิ้นเชิง
ด้านสถานภาพองค์ ความรู้การวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้: กรณีวัฒนธรรมกับการ
พัฒนา พบว่า มีเนื้อหาเกี่ยวกับการปรับตัวทางวัฒนธรรม การจัดการทางวัฒนธรรม
หน้าที่และบทบาท การสร้างความเข้มแข็งของชุมชน การจัดการทรัพยากรและ
สิ่ งแวดล้อม และการแก้ปัญหาทางสังคม ด้านการปรับตัวทางวัฒนธรรม ส่ วนใหญ่
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ เศรษฐกิจชุมชน สภาพแวดล้อม ระบบการ
ท�ำมาหากิน และการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรม วิ ธีวิ ทยาของงานกลุ่ มนี้มีทั้งงานศึกษา
เชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ และเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม งานเชิงปริมาณ เก็บ
ข้อมูลจากเอกสารและภาคสนาม น�ำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ค่าทางสถิติและอธิบาย
ความตามปรากฏการณ์ที่ปรากฏ ค� ำตอบที่ ได้เป็นข้อค้นพบที่แคบและผิวเผิน เช่น
การศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพด้านโครงสร้ างพื้นฐานที่ส่งผลต่อวัฒนธรรม
ชุมชน หรือการศึกษาปัจจัยต่างๆที่ ส่งผลกระทบต่อการปรับตัว ส่วนงานเชิงคุณภาพ
เน้นการลงพื้นที่ภาคสนามด้วยการสัมภาษณ์บุคคลในพื้นที่ ข้อค้นพบที่ได้ จากงาน