งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 149
ก�ำลังทหารเข้าไปปราบปรามนักศึกษาประชาชนที่ เข้าไปซ่องสุมก�ำลังในป่า โดยใช้
เครื่องบินทิ้งระเบิดท�ำลาย แต่ส่งผลกระทบที่สร้างความเจ็บปวดและสับสนให้กับ
ความไม่รู้เท่าทันของสมาชิกกลุ่มชาติ พันธุ์ซาไกเป็นอย่างมาก สะท้อนให้เห็นถึงช่อง
ว่างระหว่างวิถี คิดของซาไกกับคนเมือง (อาภรณ์ อุกฤษณ์ : 2542) และบทความอีก
เรื่อง เล่ าถึงประสบการณ์ และปัญหาเกี่ยวกับซาไกกลุ่มอ�ำเภอปะเหลียน ซึ่งผู้เขียน
เข้าไปพบเห็นในช่วงเวลาสั้นๆ แทรกความรู้สึกส่วนตัวด้วยค�ำพูดและมุมมองของ
“คนเมือง” เช่น ค�ำบรรยายที่ว่า สภาพที่ พบเห็นว่าซาไก “เนื้อตัวสกปรกมอมแมม
น่าเวทนา” “เสื้อผ้ามันด� ำด่างขมุกขมัว” “เห็นแล้วถึงกับอึ้งพูดไม่ออกไปชั่วขณะ
หนึ่งด้วยความเวทนา” หรือสะท้อนความคิดว่า “คนภายนอกมองว่าพวกเขาเป็น
“คนโง่” หรือ “ลักษณะนิ สัยเป็นคนขี้เกียจ” ฯลฯ (อาร์ม อิสสระ : 2536) หรือแม้แต่
ชื่อที่ตั้งขึ้นโดยคนภายนอกก็มีความหมายไปทางดูแคลน ดังเช่นค�ำว่า “ซาไก” ใน
ภาษามลายูแปลว่า ไพร่ หรือคนใต้ปกครอง เนื่องจากซาไกเป็นชนเผ่าดั้งเดิมของ
มลายู เมื่อมลายูได้ครอบครองดินแดนแถบนี้ จึงเรียกซาไกซึ่งอยู่ภายใต้การปกครอง
ว่า “ออรัง ซาไก” ทางสามจังหวัดภาคใต้เรี ยกว่า “ซาแก” แปลว่า แข็งแรง หรือ
ป่าเถื่อน เพราะชอบอาศัยอยู่ตามป่า (สุวัฒน์ เชื้อหอม : 2538)
3.3 การเปลี่ยนแปลงสังคมและอัตลักษณ์ของชาวเล
ผลการประเมินและสั งเคราะห์ผลงานกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเล ด้านปริมาณ
ผลงานเท่าที่สืบค้นได้ จ� ำนวน 54 เรื่ อง เป็นบทความและสารคดี ตั้งแต่
ปีพ.ศ.2516-2548 จ�ำนวน 15 เรื่อง หนั งสือปี พ.ศ.2513-2549 จ�ำนวน 11 เรื่อง
งานวิจัย สารนิพนธ์ และวิทยานิพนธ์ ปีพ.ศ.2519-2547 จ�ำนวน 28 เรื่อง
ในจ�ำนวนบทความ 15 เรื่อง มีต้นฉบับเป็นภาษาอังกฤษ 1 เรื่อง ชื่อ “Men
of The Sea : Coastal Tribes of South Thailand’s West coast” (Hogan : 1972)
หนังสือ 11 เรื่อง มีต้นฉบับเป็นภาษาอังกฤษ 2 เรื่อง ชื่ อ “The Moken boat
Symbolic Technology” (Jacques Ivanoff :1999) และ “Urak Lawoi : A field study