งานวิจัยวัฒนธรรมภาคอีสาน 73
วัฒนธรรมของกลุ่มชนของตนอย่างดี เช่น ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง อัตลักษณ์ของ
ความเป็นชาติพันธุ์ของชายไทยเขมรในด้านภาษา (ประกอบ พวงแข, 2538) ความ
เคร่งครัดทางด้านศาสนาของชายไทยโย้ย (สมศักดิ์ ศรีสันติสุข, 2540 – 2541) ความ
สามารถในอาชีพประมงของชายไทยโส้ (สุรัตน์ วรางครัตน์, 2538) และความ
สามารถในการค้าขายของคนจีนในเขตเทศบาลมหาสารคาม เป็นต้น
3. การนิยามความหมายของวัฒนธรรมมีหลายแนวความคิด นักวิชาการ
หลายท่านได้กล่าวถึงวั ฒนธรรมในมิติของการเปลี่ยนแปลงเป็นพลวัต จึ งท�ำให้
วัฒนธรรมมีพลั งโดยเฉพาะระบบความเชื่อทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ที่ยัง
ฝังแนบแน่นกับวิถีชีวิตวัฒนธรรม ซึ่งแสดงออกถึงอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ด้วย ทั้งนี้
ผลงานวิจัยได้กล่าวถึงโลกทัศน์ของชาวไทยโคราช ผ่านทางวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้าน
ซึ่งมีทั้งรูปแบบเนื้อหา สะท้อนให้เห็นระบบความเชื่อและค่านิยม (เพชร สุวรรณภาชน์,
2544) เช่นเดียวกับโลกทัศน์ของชาวบรูที่มีต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
รวมทั้งการรักษาสุ ขภาพแบบดั้งเดิมอีกด้วย (จิตรกร โพธิ์งาม, 2536) ความเชื่อ
เกี่ยวกับผีบรรพบุรุษของชาวไทยกวย ไทยบรู ไทยเขมร ไทยแสก และเวียดนาม
กลุ่มชาติพันธุ์ดังกล่าวมีความหลากหลายของระบบความเชื่ อ แต่สิ่งที่เป็นความ
มุ่งหมายปลายทางเดียวกัน คือ ความหลากหลายของระบบความเชื่อน�ำไปสู่การ
ด�ำรงชีพที่สงบสุ ขเช่นเดียวกัน
ระบบความเชื่อของวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ ยังมีเรื่องของความเชื่อเกี่ยวกับ
งานศพของชาวภูไท กะเลิง และชาวจีน ซึ่งยังมีความเชื่อเกี่ยวกับผีบรรพบุรุษเป็น
อย่างมาก (สมชาย นิลอาธิ, 2542)
ผลงานวิจัยส่วนมากได้เน้นในเรื่องโลกทัศน์ ความเชื่อเกี่ยวกับผีบรรพบุรุษ
ความเชื่อเกี่ยวกับงานศพ และความเชื่ อด้านหลักบ้าน แสดงให้เห็ นระบบความ
เชื่อมีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตวัฒนธรรมเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็น
ว่า แต่ละกลุ่มชาติพันธุ์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีความหลากหลายของระบบ
ความเชื่อด้วย