78 โสวัฒนธรรม
ระบบความเชื่ อกับวิถีชีวิตวัฒนธรรม เป็นการน�ำเสนอผลงานวิจัยที่กล่าวถึง
ระบบความเชื่อของกลุ ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ในเรื่องโลกทัศน์ ความเชื่ อผีบรรพบุรุษ
ความเชื่องานศพ และความเชื่อหลักบ้าน มีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตวัฒนธรรมของตน
เป็นอย่างยิ่ง เช่น องค์ความรู้ที่เน้นเรื่ องระบบความเชื่อในด้านผีบรรพบุ รุษมีอยู่เกือบ
ทุกกลุ่มชาติพันธุ์ ซึ่งเป็นการแสดงออกในเชิงวิ ถีชีวิตวัฒนธรรมพิธีกรรม การเคารพ
ผู้อาวุโส และความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ เป็นต้น
พลวั ตวิถีชุมชนชาติพันธุ์ เป็นการน� ำเสนอกลุ่มชาติพั นธุ์ ที่มีประสบการณ์
ของการได้รับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และวัฒนธรรม การ
กลมกลืนทางวัฒนธรรม และความหลากหลายทางวัฒนธรรม ไม่มากก็ น้อยแก่กลุ่ม
ชาติพันธุ์ ซึ่งสามารถด�ำรงอยู่ได้ในกระแสการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว อาทิงานวิจัย
หลายเรื่องที่กล่าวถึงการปรับตั วของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ การพัฒนาที่ค่อยๆ เปลี่ยน
ไปตามกระแสโลกวิวัฒน์ แต่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ของตนไว้ได้ นอกจากนี้ นักวิจัย
ได้พยายามสังเคราะห์จากผลงานวิจัยที่ กลุ่มชาติพันธุ์ได้มีการติดต่อสัมพันธ์ต่างกัน
ไม่ว่ าจะเป็นเรื่องของทัศนคติที่กลุ่มชาติ พันธุ์ที่มีความคิดเห็นว่า ได้เปรียบกว่ากลุ่ม
ชาติพันธุ์อื่นในด้านการได้ใช้ภาษาของตน ซึ่งกลุ่มชาติ พันธุ์อื่นไม่สามารถเข้าใจกัน
แต่ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ย่อยเกิดขึ้นได้ ไม่ว่าในด้านการแลกเปลี่ยน
ทางวัฒนธรรม จนมีการกลมกลืนทางวัฒนธรรม ซึ่งได้กลายเป็นพลวัตวิถีชุมชน
ชาติพันธุ์นั่ นเอง
ระบบภูมิ ปั ญญากับวิถี ชีวิตวัฒนธรรม เป็นการกล่าวถึ ง นิเวศวิทยา
วัฒนธรรม ภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้ าน ภูมิปัญญาหัตถกรรม วั ฒนธรรมการ
พัฒนา และวิถีชีวิตวัฒนธรรมทางศิลปะ ซึ่งเป็นพลังความคิดของภูมิปัญญาที่ได้
พัฒนาจนเป็นความรู้เพื่อตอบสนองความจ�ำเป็นของพื้นฐานทางสังคม และความ
ต้องการทางสังคมในแต่ละกลุ่ มชาติพันธุ์ จนสามารถเป็นวิถีแห่งการด�ำรงชีวิต
และแก้ไขปัญหาต่างๆ ภายในชุมชน ท�ำให้ชุมชนชาติพันธุ์มีความเข้มแข็ งและ
สามารถด�ำรงอยู่ในกระแสการพั ฒนาประเทศอย่างมั่นคง ดังนั้น เราอาจกล่าวได้ว่า
ระบบภูมิ ปัญญากับวิถีวัฒนธรรมมีความสอดคล้อง และความสั มพันธ์ซึ่งกันและกัน