294 สืบโยดสาวย่าน
5.6 พลังของศิลปวัฒนธรรมในวิถีของการด�ำเนินชีวิต
ในกลุ ่ มนี้ มีงานศึ กษาทั้งงานเขียนประเภทบทความ งานวิจัย และ
วิทยานิ พนธ์ ครอบคลุมเนื้อหาเกี่ยวกับ การเกษตรกรรม อาหารและยา และ
คุณธรรมจริยธรรมในการด�ำเนินชีวิต
ด้านการเกษตร มีงานศึกษาเกี่ยวกับแหล่งน�้ำ คื อ ตระพัง ในพื้ นที่คาบสมุทร
สทิงพระ จังหวัดสงขลา (ทรงพรรณ สังฆะโต, 2544) โดยมุ่งศึกษาเกี่ยวกับสภาพ
ของตระพัง การใช้ประโยชน์จากตระพัง ปัญหาและแนวทางในการพั ฒนาตระพัง
ด้วยการเก็บรวบรวมข้อมูลในพื้นที่ พบว่า ตระพังที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ อ�ำเภอระโนด
อ� ำเภอสทิงพระ และอ�ำเภอสิงหนคร สถานที่ตั้งของตระพังมีความสัมพันธ์กับการ
ตั้งถิ่นฐานของคนในชุมชน ได้แก่ บริเวณพื้นที่ เกษตรกรรม บริเวณชายฝั่ง เป็นต้น
ด้านปัญหาและแนวทางในการพัฒนาตระพัง คือ ปัญหาความตื้นเขิน น�้ำเน่าเสี ย
และการบุรุกพื้นที่ตระพัง ผู้วิจัยได้เสนอแนวทางการพัฒนา คือ การขุดลอกตระพัง
เพื่อใช้เป็นแหล่างน�้ำสาธารณประโยชน์ การพัฒนาให้เป็นแหล่งเพาะเลี้ยงสัตว์น�้ำ
การจัดภูมิทัศน์ให้เป็นสถานที่พักผ่อน และการอนุ รักษ์เป็นแหล่งโบราณคดี
ส่วนการศึกษาเกี่ยวกับเครื่องมือประมงพื้ นบ้านของจังหวัดสงขลา (ประภาส
ทองนิล, 2542) มุ่งศึกษาโดยการรวบรวม และให้ รายละเอียดรวมทั้งการใช้ประโยชน์
ของเครื่องมือประมงประจ�ำที่ ซึ่งเป็ นเครื่องมือที่ไม่สามารถเคลื่ อนย้ายไปท�ำการ
ประมงในที่ต่างๆ ได้ เพราะเป็นเครื่องมือขนาดใหญ่ และมีอุปกรณ์ประกอบมาก
เครื่องมือประเภทนี้ ได้แก่ ไซดักกุ้ง ไซนั่ง บาม โป๊ะน�้ำลึก โพงพางหลัก ยอ เป็นต้น
และเครื่องมือประมงไม่ประจ�ำที่ เป็ นเครื่องมือที่สามารถเคลื่อนย้ายไปท�ำการประมง
ในที่ต่างๆ ได้ง่าย เพราะมีขนาดเล็กและมีอุปกรณ์ประกอบไม่มากนัก ได้แก่ กัด
ข้องนั่ง จั่ นหอยหวาน ฉมวก ไซนอน เบ็ด ยอมือ สุ่ม เป็นต้น เครื่องมือประมงเหล่า
นี้มีลักษณะ วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ท�ำ การใช้ประโยชน์และการเก็บรักษาที่แตกต่างกัน
นอกจากนี้ยังมีงานศึกษาเครื่องมือพื้นบ้ านจากอ่าวพังงา (จรูญ นุ้ยปาน,