งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 229
งานชิ้นนี้กล่ าวถึงปัจจัยที่ส�ำคัญในการพั ฒนาได้แก่ การมีสภาพพื้นที่ที่เหมาะสม
มีสิ่งอ�ำนวยความสะดวกอย่างเพียงพอ และส่วนท้ องถิ่นมีนโยบายส่งเสริมการ
พัฒนาที่ชัดเจน ส� ำหรับกระบวนการพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่ส�ำคัญ ได้แก่
การศึกษาสภาพปัญหา การก�ำหนดวัตถุประสงค์และเป้าหมาย การก�ำหนดแนวทาง
และมาตรการ และการด�ำเนินงานที่ดี ส่วนผลกระทบจากการพัฒนา ได้แก่ การขยาย
ตัวทางเศรษฐกิจ มาตรฐานการครองชีพที่สูงขึ้น เกิดปัญหาสังคมมีการลอกเลียน
แบบวัฒนธรรมต่ างประเทศ และสิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรม การศึกษาโบราณสถาน
เพื่อการท่องเที่ยวในจังหวัดสงขลา (อุไรวรรณ สุภานิตย์, 2544) งานชิ้นนี้กล่าวถึง
โบราณสถานเพื่อการท่องเที่ยวในจังหวัดสงขลาที่ส�ำคัญ ได้แก่ วัดมัชฌิมาวาสวร
วิหาร พระเจดีย์หลวงและพลับพลาที่ประทับพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่
หัวบนเขาตังกวน พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติสงขลา พระเจดีย์สองพี่น้องและป้อม
เมืองสงขลาเก่า วัดบ่อทรัพย์ วัดสุวรรณคีรี สุสานสุ ลต่านสุลัยมาน วัดจะทิ้งพระ
วัดพะโคะ และวัดเจดีย์งาม โบราณสถานแต่ละแห่งได้รับการบูรณะและพัฒนาที่
แตกต่างกันตามปัจจัยเงื่อนไขของงบประมาณ และการจัดการของภาคเอกชนใน
ท้องถิ่น ในด้านการส่งเสริมการท่องเที่ยว มีการจัดสถานที่ สิ่งอ�ำนวยความสะดวก
การคมนาคม การอนุรักษ์และพัฒนา และการโฆษณาประชาสัมพั นธ์ ซึ่งแต่ละแห่ง
มีการด�ำเนิ นการที่แตกต่ างกันขึ้นอยู่ กับสภาพของโบราณสถาน และการเห็นคุณค่า
ของคนในท้องถิ่น รวมถึ งหน่วยงานที่เกี่ ยวข้อง ศึกษาการจัดการของชมรมการ
ท่องเที่ยวเชิ งอนุรักษ์ บ้านคีรีวง ต� ำบลก�ำโลน อ� ำเภอลานสกา จั งหวัด
นครศรีธรรมราช (ชนกันต์ หิรัญพันธุ์, 2544) งานชิ้ นนี้พบว่า ปัจจัยภายในที่เกื้ อกูล
การจัดการกิจการของชมรมประกอบด้วย ผู้น�ำ สมาชิก ทุนทรัพย์ และโครงสร้ างของ
ชมรมที่เป็นระบบ ส่ วนปัจจัยภายนอก ได้แก่ ทรัพยากรการท่ องเที่ยว นักท่องเที่ยว
กลุ่มและองค์กรอื่นๆ การจั ดกิจกรรมของชมรมมีการด�ำเนิน การอย่างเป็ นระบบ
4 ขั้นตอน คือ ขั้นการศึกษาปัญหาและความต้องการ ขั้นวางแผน ขั้นปฏิบัติงาน
และขั้นการประเมินผลและติดตามผล ผลกระทบที่เกิดจากกิจกรรม คือ ท�ำให้เกิด
อาชีพเสริมแก่สมาชิก มีรายได้เพิ่มมากขึ้ น เกิดผู้น�ำเพิ่มขึ้น องค์กรท้องถิ่นมีความ
เข้มแข็ง ชาวบ้านมี ความภาคภูมิใจในชุมชนของตนเอง และมีการดูแลรักษาป่ามาก