24 กำ�กึ๊ดกำ�ปาก
ตัวแทน แต่ในอีกด้านหนึ่ง พื้นที่วัฒนธรรมก็เปิดให้มีต่อสู้ช่วงชิงอัตลักษณ์ เพื่อผลิต
สร้างความแตกต่างให้อยู่เหนือการควบคุมนั้นด้วย
ทั้งนี้กระบวนการดังกล่าวเกิดขึ้นในพื้นที่ที่เกี่ยวเนื่องกัน ภายใต้บริบทของ
ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจการเมืองของความไม่เท่าเทียมกัน และมีการครอบง�ำ
กันอยู่ในระบบโลก ซึ่งแตกต่างจากการมองวัฒนธรรมแบบสารัตถะนิยมที่ตายตัว
ในอดีต ที่แยกวัฒนธรรมแต่ละวัฒนธรรมเป็นอิ สระออกจากกันและกัน วั ฒนธรรม
หนึ่งจะผูกติดอยู่เฉพาะกับดินแดนในอาณาบริ เวณหนึ่ง ภาพของพื้นที่ทางวัฒนธรรม
จึงมีลักษณะกลมกลืนอย่างเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน และไร้ปัญหาความขัดแย้งกัน
ภายใน จนท�ำให้ไม่สนใจเรื่องของพื้นที่ทางสังคมและวัฒนธรรม
แต่ในโลกยุคโลกาภิวัตน์ที่วัฒนธรรมไร้พรมแดน มีผลให้วัฒนธรรมต่างกัน
ปฏิสัมพั นธ์กันมากขึ้ น จนยากที่จะตีกรอบให้วัฒนธรรมหนึ่งติดอยู่ในดิ นแดนเดียว
ได้อีกต่อไป ในสถานการณ์เช่นนี้นักวิชาการจึงเรียกร้องให้หันมาสนใจแนวความคิด
พื้นที่วัฒนธรรมอย่างจริงจั ง ในการศึกษาวิจัยทางวัฒนธรรม ซึ่งต้องเน้นความส�ำคัญ
ของผู้กระท�ำการทางวัฒนธรรมพร้อมกันไปด้วย เพราะพวกเขาไม่ได้ถูกวัฒนธรรม
ก� ำหนดเสมอไปเท่านั้น หากยังปฏิบัติการในฐานะเป็นผู้กระท�ำอย่างจริงจัง ด้วยการ
สร้างสรรค์ ช่วงชิง และต่อรองกับความหมายทางวัฒนธรรมต่างๆ ที่เปลี่ยนแปลง
อย่างรวดเร็วในโลกสมัยใหม่ เพื่อปรับเปลี่ยนความสัมพั นธ์เชิงอ�ำนาจที่แอบแฝงอยู่
โดยเฉพาะในวาทกรรมการพัฒนา ผ่านการต่อสู้ ทางการเมืองในพื้นที่วั ฒนธรรมมิติ
ต่างๆ
ส�ำหรั บพื้นที่ วัฒนธรรมมิติแรกนั้น ผู้ เขียนบทความเสนอว่าเป็นพื้นที่ของ
วาทกรรมการพัฒนา ที่อยู่ในการเมืองของอัตลักษณ์ ทางชาติพันธุ์ ซึ่ งคาบเกี่ยว
กั บเนื้อหาในบทก่อนอยู่ บ้าง แต่ในบทนี้จะเน้นเฉพาะการต่อสู้ของกลุ ่มชาติพันธุ์
ที่มีต่อการนิยามความหมายการพัฒนาของภาครัฐ ที่มีลักษณะครอบง�ำ ผ่านการ
เน้นความจริงเพียงด้านเดียว ในความพยายามจะมุ่งเน้ นเฉพาะการพัฒนาด้าน
การสร้างโครงสร้างพื้นฐานสมัยใหม่ เพื่อสนับสนุ นเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์เป็นหลัก
ขณะที่กล่าวหากลุ ่ มชาติพันธุ์ว่าด้อยพั ฒนา พวกเขาจึงนิยามอัตลักษณ์ของตน