136 กำ�กึ๊ดกำ�ปาก
และการเมือง นอกจากนี้มีงานวิจัยเปรียบเทียบการสร้างอั ตลักษณ์และการช่วงชิง
การเข้าถึงทรัพยากรที่มีจ�ำกัด ระหว่างกลุ ่มขมุ และกลุ่ มไทลื้ อ ในจังหวัดน่าน
ของชูศักดิ์ วิทยาภัค (Chusak 2003) และงานเปรียบเทียบการเปลี่ยนศาสนาจาก
ดั้งเดิมเป็นศาสนาคริสต์ระหว่างกลุ่มกะเหรี่ ยงที่เริ่มเปลี่ยนศาสนาก่อนกับกลุ ่มอ่าข่า
ที่เปลี่ยนศาสนาอย่ างมากในภายหลังของ Kwanchewan and Panadda (2004)
งานศึกษาเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ที่ อาศัยในหลายรัฐชาติ เช่น งานของ
ขวัญชีวัน บัวแดง (2546) ที่ เปรียบเทียบอั ตลักษณ์ของกลุ่มกะเหรี่ยงในประเทศไทย
และประเทศพม่า ซึ่งพบว่ามีความต่างกันอันเนื่องจากความแตกต่างกันในทาง
ประวัติศาสตร์ความสัมพั นธ์ทางอ�ำนาจ งานของ Sturgeon (1997) ที่ศึกษาเปรียบเทียบ
ระหว่ างกลยุทธการเข้ าถึงและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติของคนอ่ าข่า
ในประเทศไทยกั บคนอ่าข่าในประเทศจีน ภายใต้นโยบายต่อกลุ่มชาติ พันธุ์ที่ต่างกัน
นั่นคือระหว่างนโยบาย “inclusion” กับ “exclusion”
3.9 บทสรุป
ศูนย์วิ จัยชาวเขาซึ่งต่อมาได้ ยกระดับขึ้นเป็นสถาบันวิจัยชาวเขา ที่มี
ส� ำนักงานอยู่ในพื้นที่ของมหาวิทยาลั ยเชี ยงใหม่ในระหว่างปี 2508-2545 มีบทบาท
อย่างมากในการศึกษาวิจัยกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูงทางภาคเหนือของประเทศไทย
ทั้งเป็ นการศึกษาที่ท�ำโดยนั กวิจัยสั งกัดสถาบันเองและร่วมมือกั บนักวิจัย
นอกสถาบันและต่างประเทศ อย่างไรก็ดี เมื่อสถาบันการศึกษาระดั บอุดมศึกษาทาง
ภาคเหนือมีบทบาทในด้านการวิจัยมากขึ้นอันเนื่องจากการขยายตัวของสาขาวิชา
การเปิดระดับบัณฑิตศึกษา การขยายเครือข่ายงานวิจัย การจัดเวทีสัมมนาและ
การเผยแพร่ ด้วยสื่อหลายรูปแบบ งานวิจัยด้านชาติพันธุ์มีจ�ำนวนมากขึ้ น ทั้งใน
รูปแบบวิทยานิพนธ์ รายงานการวิจัย บทความ และหนั งสือดังที่ได้รวบรวมและ
เป็นพื้นฐานของการน�ำมาสังเคราะห์ในบทความนี้
เนื้อหาและแนวทางของงานวิจัยในยุคกว่าทศวรรษมานี้มีความแตกต่าง
จากยุคก่อนหน้านี้ในหลายด้าน ในยุ คแรกส่วนใหญ่เป็นงานแบบชาติพันธุ์ วิทยา