งานวิจัยวัฒนธรรมภาคเหนือ 139
ประการที่สาม ข้อสังเกตในเรื่องนักวิจัย ซึ่งพบว่าที่มีทั้งชาวต่างชาติ ชาวไทย
และภายหลังจะมาจากกลุ่มชาติพันธุ์เองมากขึ้น ทั้งนี้นักวิจัยชาวต่างชาติที่ท�ำงาน
ด้านชาติพันธุ์ มีการท�ำวิจัยกลุ่ มชาติพันธุ์เดิมอย่างต่อเนื่อง แต่ภายหลังขยายพื้นที่
ไปยังประเทศอื่น เช่น Keyes (2008) ซึ่งศึกษาเรื่องความสั มพันธ์ทางชาติ พันธุ์ในไทย
และในช่วงหลังน�ำไปเปรียบเทียบกับของเวียดนาม งานศึกษาม้งของ Nicolas Tapp
(2003, 2010) ซึ่งเริ่มจากม้งในประเทศไทยภายหลังท�ำวิจัยในจีนและอเมริ กา
งานศึกษาลาหู่ของ Anthony Walker (2003) ซึ่งภายหลังขยายพื้ นที่ไปในจีน การศึกษา
กลุ่มไทลื้อที่จังหวัดน่ านโดย Yuji Baba (2012) ที่ภายหลังท�ำในพื้นที่เดิมแต่เพิ่ม
หัวข้อใหม่ๆ การศึกษาคนกะเหรี่ยงโดย Yoko Hayami (2012) ซึ่งภายหลังศึกษา
คนกะเหรี่ยงในพม่าด้วย งานศึกษากลุ่ มเมี่ยนหรือเย้าของ Hjorleifur Jonsson (1996)
ในจีน ไทย และเวียดนาม งานศึกษากลุ่มไทใหญ่ของ Nicola Tennanbaum และ
งานศึกษากลุ่มอ่าข่า ของ Kammerer (Kammerer and Tannenbaum eds 1996)
เป็นต้น การท� ำงานอย่างต่อเนื่อง ท�ำให้เห็นถึ งพัฒนาการการเปลี่ยนแปลงของ
กลุ่มชาติพันธุ์แต่ละกลุ่ม ท�ำให้ได้องค์ความรู้ที่ลึกซึ้ง และการพัฒนาแนวคิดใหม่
จากประสบการณ์ของนักวิจัยเองที่มีความเข้าใจพื้นที่ได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น
ส�ำหรับการวิ จัยโดยคนไทยซึ่งเป็นนั กศึกษาระดั บบัณฑิตศึกษา และ
นักวิชาการในสถาบั นการศึกษา พบว่ า เป็นคนที่มาจากกลุ่มชาติพันธุ์เองในจ�ำนวน
ที่มากขึ้ น รวมทั้งการวิจัยที่ท�ำโดย นักพัฒนาองค์กรพัฒนาเอกชนกั บคนในกลุ่ม
ชาติพันธุ์ เพื่อใช้ เป็นพื้นฐานในการวางแนวทางการพัฒนาหรือเพื่อยืนยันกับรัฐและ
องค์กรอื่นๆ ถึงข้อมูลที่เป็นจริงที่มีอยู่ในพื้นที่
ประการที่สี่ เมื่อเปรียบเทียบระเบียบวิธีวิจัยที่ใช้ในระหว่างนักวิชาการไทย
ด้วยกันเองก็มีความแตกต่างกันหลายแบบ เช่ นในการศึกษาวัฒนธรรมของกลุ่ม
ชาติพันธุ์ จะเห็นว่านักพั ฒนา เจ้าหน้ าที่ของรั ฐ รวมทั้งนักภาษาศาสตร์และ
นักการศึกษา มักจะเน้นที่การศึกษาเพื่อท�ำความเข้ าใจพื้นฐานทางสังคมและ
วัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ เพื่ อแนะน�ำกลุ่ มชาติพันธุ์และเป็นข้อมูลพื้นฐาน
ให้หน่ วยงานที่เกี่ยวข้ องน� ำไปใช้ประโยชน์ ในการท�ำงานพัฒนา ในขณะที่